ABD eski Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın "No Higher Honor: A Memoir of My Years in Washington," adlı 734 sayfalık son kitabında kamuoyunda Arap Baharı olarak bilinen sürecin, ABD eski Başkanı George Bush’un 2002 yılında duyurduğu Büyük Ortadoğu İnisiyatifi olarak bilinen stratejinin sonucu olduğu iddia ediliyor. Random House’a bağlı Crown Publishing tarafından bugün piyasaya verilen kitap, dönemin ABD Başkan Yardımcı Dick Cheney ve Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’le yaşanan fikir ayrılıkları ve güç mücadeleleri hakkında da ile ilgili de bilgi veriyor. Buna göre Rice ve rakiplerinin arasındaki en önemli ayrışma, Irak’a gönderilecek asker sayısı ve terör şüphelilerinin hukuk dışı yöntemlerle ‘kaybedilmeleri’ konusunda oluşturuyor.

Condoleezza Rice, bugün USA Today Gazetesi’ne verdiği röportajında da, son zamanlarda Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yaşanan Arap Baharı’nın Başkan Bush’un Ortadoğu’da demokrasiyi teşvik eden “özgürlük gündemi” ile ilişkili olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Bugün Ortadoğu’da demokratikleşme olarak bahsedilen değişim süreci, benim çok gurur duyduğum bir şey. Bunda rolümüz olduğunu düşünüyorum.”

KİTAPTA ALİ BABACAN’LA GÖRÜŞMESİNDEN DE BAHSEDİYOR

ABD eski Dışişleri Bakanı’nın kitabı dönemin Dışişleri Bakanı Ali Babacan ile aralarında geçen bir konuşmayı da içeriyor. Buna göre, Babacan ABD’nin Irak işgali ile PKK saldırılarının artış göstermesi arasında bir bağ olduğunu ima edince, Rice, ABD’nin PKK ile mücadele konusunda Türkiye’nin her zaman yanında olduklarını belirtiyor.

Rice, kitapta bir süre önce Libyalı isyancılarca öldürülen Muammer Kaddafi ile ilgili de ilginç bir anısını anlatıyor. Libya liderinin kendisinden “Afrika’nın Prensesi” olarak bahsettiğini ve kendisine giden ziyaretçilere, neden kendisini ziyarete gelmediğini sorduğunu, 2008 yılında kendisini ziyarete gittiğinde de, Kaddafi’nin kendisini özel mutfağında akşam yemeği yemeye ikna ettiğini ve yemek sırasında Rice’a Libyalı bir müzisyene bestelettiği “Beyaz Saray’da Siyah Çiçek” adlı bir şarkı dinlettirdiğini de anlatıyor.

LÜBNAN CUMHURBAŞKANININ ELİNİ SIKINCA DUŞ ALMA İHTİYACI HİSSETMİŞ

Condolezza Rice, Lübnan Cumhurbaşkanı Emile Lahoud ile 2005 yılında yaptığı görüşme ile ilgili şunları yazıyor: “Üzerinde suni ten rengini ortaya çıkaran hardal rengi bir elbise vardı. Elini sıktıktan sonra duş almalıyım diye hissettim.”

SUUDİ KRALI ABDULLAH PEÇE HEDİYE ETMİŞ

Rice, Suudi Prensi Abdullah ile yaptığı görüşmeyi ise şöyle anlatıyor: “Bir araya geldiğimizde bana bir hediye verdi. Paketi açtığımda, bana verdiği şeyin Arap kadınlarının giydiği siyah kaftan ve peçe olduğunu gördüm. ‘Bizim kadınlarımız bunu giyer. Sizin için özel yaptırdım.’ dedi. Bunu söylerken, çok nazikti. Rahatsız olmadım.”

ÖMER EL BEŞİR SANKİ HAPLI GİBİYDİ

Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir ile 2005 yılında yaptığı görüşmeyi de anlatan Rice, “Sürekli kafasını bir sağa bir sola, öne ve arkaya hareket ederek konuşuyordu. Haplanmış gibiydi.”

OLMERT, MAHMUD ABBAS DEVLET KURULMASI İÇİN GİZLİ TEKLİF YAPMIŞ

Condoleezza Rice’ın kitabında yer verdiği bir diğer ilginç anısı ise İsrail Filistin çatışması ile ilgili. Rice kitabında İsrail'in eski Başbakanı Ehud Olmert'in 2008 yılında Filistin devletinin kurulmasını içeren bir anlaşma için Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’a gizli bir teklif yaptığını aktarıyor. Söz konusu teklifin içeriğinde Batı Kudüs'te ve Doğu Kudüs'te olmak üzere iki başkentin olduğu, Kudüs için ortak bir kent konseyinin kurulduğu, 5 bin kadar Filistinlinin halen İsrail'in elinde bulunan topraklara dönmesine izin verileceği, Kudüs’te Eski Kent’in de Ürdün, Suudi Arabistan, ABD, İsrail ve Filistinlilerden oluşacak bir akil adamlar heyeti tarafından yönetileceğinin yer aldığını belirtiyor. Teklifin içeriğine şaşırdığını da kaydeden Rice Abbas'ın 4 milyon Filistinli mülteciden sadece 5 bininin dönmesini kabul etmeyeceğini söylemesi üzerine kendisinin Abbas ve Olmert arasında bir görüşme ayarladığını aktarıyor. Olmert, Abbas'a Filistin devletinin sınırlarını gösteren ve Filistin devletine yaklaşık yüzde 6 oranında toprak eklenmiş bir harita sunduğunu kaydeden Rice, “Olmert, Abbas'ın anlaşmayı hemen imzalamasını istiyordu. Abbas imzalamadan önce uzmanlarına danışmak isteyip buna karşı çıkınca, Olmert detayların basına sızmasından korktuğu için haritayı Abbas'a vermekten vazgeçti. Olmert daha sonra bana Abbas ile birlikte danışmanlarını bir araya getirme konusunda anlaştıklarını söyledi. Ancak o toplantı hiçbir zaman yapılmadı.” ifadelerini kullanıyor.

Bugün piyasaya verilen kitabın okurlardan büyük ilgi göreceğine inanılıyor.