Bugüne kadar 3 kez çıkarılan bedelli askerlik yasasında yaş sınırı genellikle 28 yaş ve üzeri olarak uygulandı. İşin uzmanlarına göre Ankara kulislerinde konuşulan ‘33 yaş sınırı’ makul değil. Van depremi sonrasında Türkiye gündemine oturan bedelli askerlik tartışmalarında yaş sınırı ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Bugüne kadar çıkan 3 yasa ile 125 bin kişinin faydalandığı bedelli askerlikte, 28 yaş üzerinde durulduğu belirtildi. 17 Ağustos 1999 depreminin zararlarını karşılamak için çıkartılan yasa, 28 yaş ve üzerine uygulandı. 1992’deki uygulamada da sınır 28 olarak kabul edildi. Yine bir depremsonrası çıkacak yeni bedellide teamüllere göre yaşın 28 olabileceği kaydedildi. Emekli Hakim Albay Ümit Kardaş, profesyonel orduya geçişin önemine dikkat çekti. Avrupa’da askerliğin bir yükümlülük olmaktan çıktığını vurgulayan Kardaş, bu durumda ‘vicdani ret’ meselesinin de önem kazandığını söyledi.

33 YUKARI BİR YAŞ OLUR

Avrupa Konseyi ülkeleri arasında askerliği yükümlülük olarak uygulan tek ülkenin Türkiye olduğunu ifade eden Kardaş şunları söyledi: “Bir sürü genç, en dinamik yaşlarında askere gitmek zorunda kalıyor ve hayatı gecikiyor. Bu rasyonel ve ekonomik değil. Ordunun profesyonel olması ekonomi, toplum ve silahlı kuvvetlere katkı sağlar. 2 ay eğitimli askerlerle kurulan Silahlı Kuvvetler’in sıkıntılarını da görüyoruz. Tabii bu geçiş döneminde birikimde var. Bunların tasfiye edilmesi lazım çünkü TSK’nın ihtiyacı yok. TSK’nın sayıca azalarak mobil ve teknolojik hale gelmesi gerekir. Bedelli tartışmalarında da 28 yaşmakul ama 33 yukarı olur. Boşluk oluşur kanaatinde de değilim. Teknolojik sistemi gelişirse sayıya ihtiyaç da azalacak. Ayrıca bedelliden elde edilecek kaynak ordunun bu dönüşümü ve Van depremi için de kullanılabilir. Bedelli profesyonel orduyu finanse edecek bir imkan doğurabilir.”

Hangi yaş sınır oldu?

Bedelli askerlikte 2 Kasım 1999’da çıkarılan uygulamaya 28 yaşının üzerindekiler dahil edilmişti. 1 Ocak 1973 tarihinden önce doğmuş olanlar 15 bin Alman Markı karşılığında vatani hizmetlerini bedelli yapmıştı. 1 Ocak 1960 tarihinden önce doğanlar ise 20 bin Alman Markı ödeyerek bedelli asker olmuştu. 21 Mayıs 1992’de yürürlüğe giren bedelli uygulamasında da sınır 28 olarak kabul edilmişti. 16 Nisan 1987 tarihinde çıkarılan bedelli askerlik yasası ise 40 yaşının üstündekiler için uygulanmıştı.