İsrail’de yapılan erken genel seçimlerde, ülke medyasının sandık çıkış anketlerine göre, Binyamin Netanyahu'nun Likud partisinin 27 koltuk elde etmesi beklenirken, Isaac Herzog-Tzipi Livni liderliğindeki "Siyonist Birlik" de 27 koltuk sahibi olarak gözüküyor.

İsrail Kanal 10 Televizyonu, oy verme işleminin saat 22.00'de tamamlanmasıyla, seçim çıkış anketlerini yayımladı.  Söz konusu anketlere göre, seçimde başa baş gittiği görülen Netanyahu'nun Likud partisi ve Herzog-Livni liderliğindeki "Siyonist Birlik"in 27'şer koltuk kazanması öngörülüyor.

Seçim çıkış anketleri, ülkedeki yüzde 3,25'lik seçim barajını geçen partilerin meclisteki koltuk dağılımını ise şu şekilde yansıtıyor:

Siyonist Birlik (27), Likud (27), Birleşik Arap Listesi (13), Yeş Atid (11), Kulanu (10), HaBayit HaYehudi (8), Şas (7), Birleşik Tora Yahudiliği (7), Yisrael Beitenu (5), Meretz (5), Yahad (0)

Ayrıca, sandıkların açılmasının ardından oy sayım işlemi de başladı. Merkez Seçim Komitesi'nden alınan verilere göre, ülkedeki yaklaşık 6 milyon kayıtlı seçmenin yüzde 67,38'i sandık başına gitti.

NETANYAHU FACEBOOK'TA ZAFER İLAN ETTİ!

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, seçim çıkış anketleri sonuçlarını Likud'un "galibiyeti" olarak değerlendirdi. Netanyahu, seçim çıkış anketlerinin açıklanmasının ardından Facebook hesabından yayımladığı mesajda, "galibiyetini" ilan ederek, "Tüm ihtimallere rağmen, Likud büyük bir zafer kazanmıştır" dedi.

Bu arada İsrail medyasında yer alan haberlerde, Netanyahu'nun seçim çıkış anketlerinin ardından HaBayit HaYehudi Partisi lideri sağcı Naftali Bennett ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği ifade edildi. İsrail medyasına göre, Netanyahu'yu elde ettiği sonuçlardan dolayı kutlayan Bennett, koalisyon kurma çalışmalarına başlama konusunda anlaşmaya vardı.

Meretz lideri liberal-solcu Zehava Gal-On ise yaptığı açıklamada, "Siyonist Birlik" lideri İzak Herzog'u tebrik ederek, koalisyon hükümetine başkanlık etmesini temenni ettiğini belirtti.

"SEÇİMLERDEN KOALİSYON ÇIKACAK"

İsrail'de tek başına iktidara gelebilmek için Knesset'teki (Meclis) 61 koltuğa sahip olmak gerekiyor. Ancak, sandık çıkış anketlerinin yansıttığı verilere göre, hiçbir parti tek başına iktidara gelecek oy oranını elde edemediği için, ülkeyi bir koalisyon hükümeti bekliyor.

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin'in önümüzdeki günlerde, tüm partililere, hükümeti kurmak için çağrıda bulunması ve en çok oyu alan partinin liderine hükümeti kurma görevini vermesi bekleniyor. Hükümet kurmakla görevlendirilen parti başkanının 42 gün içerisinde koalisyon arayışını neticelendirmesi gerekiyor. Hükümet kurma görevinde başarısız olunması durumunda ise Rivlin, aynı görevi başka bir parti liderine verebilir. Bu adayın ise koalisyonu kurabilmek için 28 günü olacak. 

İkinci aday da koalisyon hükümetini kuramazsa Knesset'teki 120 milletvekilinin 61'i bir araya gelerek, cumhurbaşkanından görevi üçüncü bir kişiye vermesini isteyebilir. Hükümet kurmakla görevlendirilen üçüncü parti liderinin çabaları da 14 gün içerisinde sonuçsuz kalırsa, meclis feshedilerek 90 gün içerisnde yeniden seçimlere gidilmesi öngörülüyor.

SEÇİM SİSTEMİ

Ülkenin "tek seçim bölgesi" olarak kabul edildiği İsrail'de, nispi temsil sistemi uygulanıyor. Bugün sandık başına giden İsrailliler, herhangi bir adaya değil, 120 ismin bulunduğu parti listesine oy verdi.

Her partinin seçimde aldığı oy oranı kadar, hazırladığı listedeki aday meclise girmeye hak kazanacak. Buna göre, bir parti yüzde 10 oy alması halinde, mecliste 12 sandalyeye sahip olacak. Partilerin, Knesset'e girebilmesi için yüzde 3,25'lik seçim barajını aşması gerekiyor. 

Barajı aşan siyasi partiler, aldıkları oy karşılığı mecliste belli sayıda sandalye kazanmalarının ardından, bu partilerin yeni bir koltuk daha elde etmeye yetmeyen artık oyları ve barajın altında kalan partilerin oyları, meclise girmeye hak kazanan partiler arasında yeniden dağıtılacak. Bu dağıtım, seçim sonuçlarındaki oy dağılımı yüzdelerine göre yapılacak.

İsrail seçim sisteminde barajın düşük olması, ülke siyasetinde aktif partilerin çoğunun Knesset'te temsil edilmesine imkan tanıyor. Mevcut baraj uygulamasının, bir partinin tek başına iktidara gelmesini ise son derece güçleştirmesinden dolayı İsrail'de genellikle koalisyon hükümetleri kuruluyor. Bu nedenle, geçmişteki bazı hükümetlerde tamamen farklı siyasi çizgideki partiler, aynı hükümet çatısında birleşmek zorunda kalmıştı.

Peki İsrail'deki seçimler Ankara-Tel Aviv ilişkilerini ve Filistin sorununu nasıl etkileyecek? İşte uzmanların bu konudaki görüşleri...

Radikal Yazarı Fehim Taştekin: Büyük bir değişim vadetmiyor

"İsrail'deki seçimler neticesinde sağcı bir koalisyonun iktidara gelmesi yüksek ihtimal görünüyor. Böyle bir iktidarın yaklaşımı da mevcut durumu değiştirecek bir tablo vadetmiyor. Bu yüzden Türkiye ve Gazze konusunda büyük değişiklikler beklememek gerekir.

Kaldı ki Siyonist Birlik'in içinde olduğu bir koalisyon dahi iktidara gelse, durum çok farklı olmayacaktır. Zira Siyonist Birlik içinde yer alan ve Filistin Yönetimi'yle daha fazla işbirliğine gidilmesini savunan Tzipi Livni de tek başına iktidar olamayacağı için aşırı sağcı ya da sağcı partilerle koalisyon yapmak zorunda kalacak. Bu da vadettiklerini hayata geçirmesine engel olacak.

İsrail devlet aklının, belli konularda aynı tutumu sergileyeceğini de belirtmek lazım."

Geçmişte adalet bakanlığı ve dışişleri bakanlığı görevlerini de yürüten Siyonist Birlik Eşbaşkanı Livni

İstanbul Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mensur Akgün: Türkiye'deki seçimlerden sonra ilişkiler normalleşebilir

"Netanyahu iktidarda kalırsa, İsrail'le ilişkileri geliştirmek zor olacak. Bu durumda sadece Türkiye ile değil, Obama yönetimi kaldığı sürece İsrail'in başı ABD ile de dertte olacak.

Ancak İsrail için IŞİD, Hizbullah'tan daha büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu yüzden, bugünkü seçimler sonucunda, Netanyahu kalsa dahi Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalleşmesini beklemek gerekir. Bu, Türkiye'deki seçimlerin hemen ertesinde olabilir. Söz konusu düzelme, üçüncü bir ülkenin müdahalesiyle mi, yoksa iki taraftan birinin atacağı adımla mı olur, orası bilinmez.

Livni'nin içinde olacağı bu iktidarın çıkması halinde ise ilişkiler çok daha çabuk normalleşir."