Beklenen İstanbul depremi ABD’nin en saygın gazetelerinden New York Times’a manşet oldu. İstanbul’u “felaketi bekleyen şehir” olarak niteleyen gazete, İstanbul’da sismologların binlerce bina için “yıkılmayı bekleyen taş yığını” tabirini kullandıklarını yazdı. İstanbul’da nüfusun son 50 yılda 10 milyondan fazla arttığına ve bu artışın güvenli bina inşa etme kapasitesinden çok daha fazla olduğuna dikkat çeken gazete, İstanbul depreminde felaketin boyutunun Haiti’deki depremden bile daha büyük olabileceğini belirtti. Haiti’yi 12 Ocak’ta vuran 7 büyüklüğündeki depremde 230 bin kişi hayatını kaybetmişti.

New York Times’a konuşan Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Mustafa Erdik “Depremler her zaman en zayıf noktayı yakalar. Yapılardaki ölümcül problemler her zaman dışardan bakılarak görülemez. Küçük detaylar önemlidir. Bir binanın dayanıksız olduğunu söylemek kolaydır ama dayanıklı olduğunu söylemek zordur. Deprem bize zaman verirse kayıp sayısını düşürebiliriz. Ama deprem yarın olursa ölü sayısı çok yüksek olur” dedi. Erdik’e göre İstanbul depreminde ölü sayısının 30 bin ile 40 bin arasında değişmesi, en az 120 bin kişinin de ciddi şekilde yaralanması bekleniyor.

İtfaiye yetişemez

Gazeteye konuşan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Zemin ve Deprem İnceleme Müdürü Mahmut Baş ise bugüne kadar dikkat çekilmeyen bir tehlikeye işaret etti. Baş “Olası bir depremde İstanbul’daki 30 bin doğalgaz boru hattının patlayacağı düşünülüyor. Bunlardan sadece yüzde 10’u alev alırsa kentte 3 bin yangın çıkacaktır. İstanbul itfaiyesinin günlük yangınla başetme kapasitesi ise 30-40” dedi.

72 saatte yardım

New York Times, Bağcılar gibi dayanıksız binalardan kurulu bölgelerin İstanbul’da en tehlikeli semtler olduğuna dikkat çekti. Daha önce dere yatağı olan bu bölgede inşa edilen binaların kolonlarının çok ince olduğunu, hatta daha şimdiden çatlaklar oluştuğunu ifade eden gazete sadece Bağcılar’da ölü sayısının 4 bin 200’ü bulabileceğini yazdı. Gazeteye konuşan Mahalle Afet Gönüllüleri Vakfı kurucusu Mustafa Elvan Cantekin ise “En gelişmiş sivil savunma ağına sahip Çin’de bile bazı bölgelere ulaşmak üç dört günü buldu. Büyük bir deprem olursa yardım gelene kadar en az 72 saat yalnız kalmaya hazırlıklı olmalıyız” dedi.

’Ordu bile giremez’

Colorado Üniversitesi uzmanlarından Roger Bilham’ın yönetmenliklere uygun olarak inşa edilmeyen evleri “görünmeyen kitle imha silahları” diye nitelediğini aktaran gazete, ünlü müteahhit Ali Ağaoğlu’nun geçen yıl bir röportajda “1970’li yıllarda denizden çıkarılan tuzlu kumları inşaatlarda kullandık. O zamanlar en iyi malzeme buydu. Bütün şirketler aynı malzemeyi kullandı. Eğer İstanbul’da bir deprem olursa buraya ordu bile giremez” sözlerini hatırlattı.

Dünya Bankası’ndan alınan 800 milyon dolarla 700 okul ve 50 hastanede güçlendirme çalışması yapılıyor.

Dünyadaki yapıların sadece yüzde 3’ü bir mühendis gözetiminde inşa ediliyor.

1999’daki depremin ardından İstanbul’da gönüllülerden oluşan 49 arama kurtarma ve yardım ekibi kuruldu.