İstanbul Üniversitesi, akademik ve tarihî sorumluluğunun gereği olarak uzun bir süredir yaptığı çalışmalarla yeni anayasa sürecine katkıda bulunmaktadır. Yeni anayasa süreci ile ilgili gerçekleştirilen etkinlikler sonucunda kapsamlı bir rapor hazırlayan İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, bu raporu, 13 Haziran 2012 tarihinde gerçekleştirilen basın toplantısı ile kamuoyuna açıkladı.

Toplantının açılış konuşmasını İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar ve İÜ Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Sözüer yaptılar. İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar yapılan çalışma hakkında genel bilgi verdi.

İÜ Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Sözüer İstanbul Üniversitesi’nin toplumun tüm kesimlerin duygu ve düşüncelerini bir araya getirerek yeni anayasa hakkındaki görüşlerin iletilmesine vesile olduğunu ifade etti. Üniversite olmanın bunu gerektirdiğini söyleyen İÜ Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Sözüer, İstanbul Üniversitesi’nin sürece her zaman katkıda bulunacağının altını çizdi.


İlk defa halkın katılımıyla gerçekleşecek olan bu sürece tüm vatandaşların katılması gerektiği bilinciyle hazırlanan rapor TBMM Başkanlığı’na da sunulacaktır.

Esas itibarıyla İstanbul Üniversitesi bünyesinde yeni bir anayasa yapımına dair yapılan çalışmaları temel alan bu rapor, İstanbul Üniversitesi’nde düzenlenen yeni anayasa etkinliklerini düzenleyen ve tebliğ sunan öğretim üyelerinden oluşan raportör kurulu tarafından hazırlanmıştır. Hemen her konuda, karşı görüşler gerekçeleriyle birlikte ortaya sunulmuş ve sonuçta kurulun kendi kanaatini belirten değerlendirmeler yapılmıştır. Rapor, akademisyenlerin, öğrencilerin, sivil toplum örgütlerinin, kısacası toplumun farklı kesimlerinin ve sesini duyuramayanların düşüncelerini içeren bir çalışmadır.

Yeni Anayasa Sürecinde Tartışılan Konulara Açıklık Getirildi

Raporda, anayasa yapım yöntemi dahil olmak üzere, son günlerde tartışılan anayasanın değişmez hükümlerinin geleceği; Türkiye’nin tercih etmesi gereken siyasi rejimin başkanlık mı, yarı başkanlık mı, veya parlamenter rejim mi olması gerektiği yönündeki tartışma; egemenliğin kullanılması ve ulusal-üstü örgütlerle paylaşımı sorunu; temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması, anayasada ceza hukuku ilkeleri, laiklik ilkesi, vatandaşlık düzenlemesi ve yargı gibi konular hakkında tez ve anti tez şeklinde görüşler dile getirilmiş ve genel eğilim belirtilmiştir.

Raporda, genel itibarıyla istikrarsız hükümet kaygısı yeni bir sisteme geçilerek siyasi sistemde istikrarsızlığa yol açılmamasına vurgu yapılmakta, önemli olanın cumhurbaşkanının hükümet üzerindeki yetkilerine dair düzenlemenin hassasiyetle yapılması, yargı alanında yapılan anayasal değişikliklerle sağlanan ilerlemelerin korunması, yasama sürecine halkın katılımını sağlayacak yeni yöntemlerin benimsenmesi, insan haklarının kurumsal yapılanmasının anayasal güvenceye kavuşturulmasının gerektiğinin altı çizilmektedir.


İstanbul Üniversitesi Yeni Anayasa Etkinlikleri

İstanbul Üniversitesi, çok sayıda ulusal ve uluslararası akademik çalışma ve etkinlik düzenleyerek, her kesimin görüşünün temsil edilebileceği özgür bir akademik platform oluşmasını sağlamıştır. Bu toplantılarda dünyanın 70’e yakın ülkesinden 500’e yakın katılımcı yeni anayasa hakkındaki görüşlerini ifade etmiştir. Bu etkinlikler, İÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyelerinden Prof. Dr. Bülent Tanör’ün TÜSİAD’a sunduğu raporla başlamış olup 2009 yılından itibaren yoğun bir şekilde yürütülmüştür. Mayıs 2009’da Hukuk Fakültesi Dekanlığı’nın düzenlediği “Türkiye’nin Anayasa Gündemi” isimli uluslararası sempozyum, yine Mayıs 2011’de “Uluslararası Anayasa Kongresi” ile “Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali” kapsamında sivil süreçte hazırlanacak demokratik bir anayasaya dair önerilerle, İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü’nün Hukuk Fakültesi danışmanlığında düzenlediği uluslararası bir akademik çalışma olan “Yeni Anayasa Çalıştayı” ve Hukuk Fakültesi öğrencileri tarafından düzenlenen “Yeni Anayasa” konulu toplantı ile Üniversitemiz yeni anayasa yapım sürecine olan katkısını devam ettirmiştir.