Yeşil Çayın Siyah Beyaz Serüveni

Yeşil Çayın Siyah Beyaz Serüveni

Yeşil çayın siyah beyaz serüveni Rizeliler Günü Kültür ve Sanat Etkinlikleri kapsamında fotoğraflarla anlatılacak...

Yeşil çayın siyah beyaz serüveni Rizeliler Günü Kültür ve Sanat Etkinlikleri kapsamında fotoğraflarla anlatılacak...Fatih Sultan Kar'ın koleksiyonundan oluşan siyah beyaz fotoğraflardan bir seçki, Rizeliler Günü Kültür ve Sanat Etkinlikleri kapsamında T.C Rize Valiliği'nin organizasyonu ile 24 Ağustos 2008 tarihinde Saat 17.oo de İsmail Kahraman Kültür Merkezi'nde Rizeliler'le buluşacak.

Rizeli arşivci-araştırmacı Fatih Sultan Kar, yeni bir sergiyle hemşehrilerinin karşısına çıkmaya hazırlanıyor. Kar, 2008'in martında Rize'nin kurtuluş törenleri sırasında ilin tarihine ışık tutan fotoğraflarla açtığı serginin ardından şimdi de çayın serüvenini anlatacak. 'Yeşil Çayın Siyah Beyaz Serüveni' başlıklı sergi, Rizeliler'in hayatına 1930'lu yılların sonunda giren çayın 60 yıllık serüvenini gözler önüne serecek.

Yeşil yaprağın gizemi...
Bir yanı, başından kar eksilmeyen Kaçkarlar'a, bir yanı hırçınlığı dinmeyen Karadeniz'in deli mavisine bakan Rize'nin halkı her daim telaşlı, aceleci, atak, çalışkan ve esprilidir. Yörenin havası, toprağı, suyudur onları böyle yapan. Erkekleri ne kadar denizciyse kadınları o kadar toprağa bağlıdır. Ve Rize'nin yamaçları 'siyah beyaz fotoğrafları bile yeşile çalar' deyimine uygun şekilde her zaman yeşildir. Rize'de çaydan önce yeşilin adı 'mısır' dır. Bundan başka Rize mandalinası ve portakalı etrafa nam salmıştır. Çay, 1930'lu yılların sonunda Rize'ye gelir ve Rizeli'nin hayatını değiştirir. Doğuştan gurbetçi olan halk, bir kurtuluş ümidi olarak sarılır çaya. Dağ, taş gizemli yeşil yaprağın büyüsüyle kaplanınca iklim değişir. Toprağın aile içerisinde kardeşler arasında çok küçük parçalara bölününce geçimi karşılayamaz olur, Rizeli'ye yine gurbet yolları gözükür. Çay tarımı arkada kalanlarca yürütülür.

Rize'de ekonominin bel kemiğini oluşturan çayın 60 yıllık serüveninin siyah beyaz karelerle aşama aşama anlatıldığı, daha önce yayınlanmamış fotoğraf ve belgelerle zenginleştirilmiş fotoğraf sergisi Rizeliler Günü Kültür ve Sanat Etkinlikleri kapsamında T.C Rize Valiliği'nin organizasyonu ile 24 Ağustos 2008 tarihinde Saat 17.oo de İsmail Kahraman Kültür Merkezi'nde sergilenecek.

Sergi açılışının hemen ardında Fatih Sultan Kar kısa bir süre önce Sentez Ajan Etiketi ile yayınlanan yazdığı şiirlerden bir seçki olan “Likapanın moruna Rize'nin yeşiline” ismi şiir kitabını ve Rize için yazılmış en güzel şiirlerden bir güldeste yaparak oluşan ve Rize Belediye Kültür Yayını olarak hazırlanan “Yeşile yakılmış dizeler – Rize Şiirleri” kitabini imzalayacak.

Elindeki materyalleri Rizelilerin beğenisine sunmaktan onur duyacağını söyleyen Fatih Sultan Kar, “Geçmişin izini tozlu raflarda süren bir arşivci-araştırmacının ele geçirdiği belge karşısında duyduğu duygu, ancak bir arkeoloğun toprak altında ilk ipuçlarını gördüğü tarihi esere bakarken hissettikleriyle karşılaştırılabilir. Her ikisi için o anda hissedilenler tarifsizdir. Bu duyguyu bir kez hisseden esiri haline gelir, asla kurtulamaz.” diye konuştu.

Tarih merakının başlangıçta küçük kıpırtılar şeklinde başladığını söyleyen Kar, “İlgim ve hevesim zamanla arttı. Bunu da elime geçen yeni belgelerle fotoğraflar sağladı. Ana eksenini 'Rize' üzerine oturttuğum arşiv çalışmamı günbegün besledim. Gün ışığına çıkmasına inandıklarımı sergiler yoluyla paylaştım Rizeliler'le. İlk sergimi 2008'in martında Rize'nin kurtuluş törenleri sırasında yaptığım memleketim için yeni bir heyecanın tam ortasındayım. Bu çalışmanın amacı; Rize'de çayın tarihini görsel bir anlatımla sunmak. Türkiye'de sudan sonra en çok tüketilen içecek olan çayın Rize'deki üretim serüvenini 'yeşil' le değil 'siyah beyaz' la anlatmak. Tarih böyle bir şeydir işte. Tarih deyince; bir noktaya değinmeden geçmek istemiyorum. Sergide izleyeceğiniz fotoğrafların büyük bölümünü İstanbul'dan topladım. Burada haklı olarak şunu diyebilirsiniz: 'Rize artık İstanbul'da, ama değil. Memleketimizin nemli iklimi yazık ki fotoğrafın yaşama şansını kısaltıyor. Bu nedenle elde kalan son fotoğrafları hayata döndürmek gerekiyor. Bu arada belge ve fotoğraf arşivi oluşturmanın dışarıdan bakıldığı kadar kolay olmadığını, zor ve meşakkatli bir süreç gerektirdiğini eklemek isterim. Tarih hepimizindir. Korumak da hepimizin görevidir” dedi.


Fatih Sultan Kar kimdir ?
Gazeteci, söz yazarı ve araştırmacı Fatih Sultan Kar, 1971 yılında Rize-Gündoğdu'da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Gündoğdu'da tamamladı. Rize'de gazetecilik yaptığı yıllarda çeşitli gazetelerin Rize Temsilciliği görevini yürüttü. Bir dönem Rize Televizyonu Haber Servisi'nde görev yaptı. Ulusal ve yerel bazda yayın yapan birçok gazete ve dergide yazıları ve şiirleri yayımlandı. Aynı zamanda söz yazarı olan Kar, Türkiye Musiki Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) üyesidir. Kar, 150'yi aşkın Karadeniz türküsüne söz yazarı olarak imza attı. Karadeniz bölge tarihi üzerine aralıksız sürdürdüğü arşiv-araştırma çalışmaları sayesinde hatırı sayılır miktarda materyale sahip olan Kar'ın “Rize'de Yaşanmış Fıkra gibi Olaylar” , “Likapanın moruna, Rize'nin yeşiline” ve “Yeşile yakılmış dizeler – Rize Şiirleri” isimli kitapları yayınlandı. Kar, Çaykur Rizespor Kulübü'nün resmi dergisinin tarih bölümünü hazırladı. Bir yandan 'Evvel Zaman İçinde Rize' kitabının son düzeltmeleriyle yoğun mesai harcarken diğer yandan yayına hazır halde olan 'Rize Spor Tarihi' kitabıyla ilgilenen Fatih Sultan Kar, 1998'den bu yana İstanbul'da yaşıyor ve bir kamu kurumunun Basın Yayın Müdürlüğü'nde görevini sürdürüyor.




ÇAY RİZE'de KARAYA VURDU : Rusya'dan sandıklarla getirilen ilk parti çay tohumu ve fidanları Rize iskelesinde törenle karşılandı. Fotoğrafta çay tohumlarını kutu içerisinde taşıyan Hızır Nurik (1), Kazım Kartal(2) ve Zihni Derin'i (3) karşılayan Rizeliler görülüyor. Karşılayanlar arasında Rize Valisi Nuri Türkkan (4) ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üyesi Lazzade Mustafa (5) da yer almaktadır-1937.


UYGULAMALI EĞİTİM : Sovyetler Birliği'nden (Gürcistan) 1937-1940 yıllarında satın alının 70 ton çay tohumuyla yaygınlaştırılan üretim sonucu oluşturulan Merkez Fidanlığı'nda çay yapraklarının nasıl toplanacağı öğretiliyor - 1941


ÇAYI VE ZİHNİ DERİN: Adı daha sonra 'Zihni Derin' olarak değiştirilen Rize Çay Fabrikası'nın inşaatı –1946


RİZE'de ÇAYIN BAYRAMI VAR : Ziraat Çay Bahçesi'nde kutlanan çay bayramlarından birinde - 20 Haziran 1944. Kazım Kartal (1), Zihni Derin (2), Murat Zırh (3), Hilmi Somay (4).


ÇAY KARNEYE BAĞLANDI : 1947 yılında çay Tekel İdaresi'nin verdiği çay karnesi ile satılıyordu

Kaynak:Haber Kaynağı