Hürriyet netice-i  cesarettir

Askerî darbe bir ülkede hükümetin ekonomik ve sosyal ve hatta siyasi konularda zaaf göstermesi durumunda o ülkenin silahlı kuvvetlerinin yönetime el koyması olarak bilinir siyasi literatürde.

Darbeler dünya tarihinde yüzyıllardır görülen uygulamalardır. Kadim dönemlerde Roma imparatorları çoğu kez darbeyle yönetime gelmişlerdir.

En tipik halkın da bildiği Jül Sezara yapılan darbedir. En yakın arkadaşı Brütüs tarafından tertip edilmiştir. Hatta tarihe geçen o sözü hala insanlık tarihinin ortak hafızasında yankılanır. Et tu, Brüte? Sen de mi Brütüs?

Dostun ihaneti acıdır zira.

Askerî darbeler 20. yüzyılda yaygın biçimde Latin Amerika'da Arjantin, Şili, Asya'da Birmanya, ve Avrupa'da Yunanistan ve Türkiye gibi özellikle gelişmekte olan ülkelerde gözlenmiştir.

Venezuela'da ise 2002 tarihinde oy çokluğu ile seçilmiş olan Hugo Chavez'e karşı ABD destekli bir darbe yapıldı; darbe başarılıydı ama hemen yıkıldı. Darbenin etkisi Chavez yanlısı halk gösterileri, ordunun Chavez yanlısı tutumu sebebiyle kolayca ortadan kalktı. Chavez darbeden 2 gün sonra yeniden iktidarı ele geçirdi, askerî cunta dağıtıldı.

Bu misalden de anlaşılacağı gibi halk gösterilerinin darbeleri ters çevirebileceği ve istedikleri liderleri geri getirip iktidara oturtabilecekleri idrak edilmiş oldu. Hatta bu olaydan sonra Chavez'e yönelik halk desteğinin daha da artması darbeden istenilen sonucun tam aksine bir gelişme oldu.

Mayıs 2015’te Burundi’de yapılmaya çalışılan askeri darbe yine başarısız olmuştu. Darbe girişiminde bulunan General Ndayırukiye, "Başarısız olduğumuzu kabul ediyorum. iktidarı destekleyen askerlerin büyük direnişiyle karşılaştık" demişti. Devlet Başkanı Nkurunziza, "Vatanseverliklerinden dolayı ordu ve polisi tebrik ediyorum. Halkımızı da gösterdikleri sabırdan dolayı kutluyorum" ifadesini kullanmıştı.

Bir askeri darbenin başarılı veya başarısız olması o ülkenin vatandaşlarının medeni cesaretleriyle doğrudan ilgilidir.

15 Temmuz 1099 bize İ. Haçlı seferini hatırlatırken şimdi Türkiye siyasi tarihinde bir başarısız darbeyi hatırlatacak. Halkın ayaklanması ve hükümet lehinde gösterilerde bulunmasıyla 15 Temmuz 2016 yılında bir takın askeri personel tarafından teşebbüs edilen askeri darbe girişimi başarısızlıkla sonuçlandı.

Oysa ki Türkiye siyasi tarihi hep başarılı askeri darbelerle doludur. Her askeri darbe Türkiye’yi bir kere daha geriye götürmüş ve hem ekonomik hem siyasi bağlamda zor durumlara sokmuştur.

Kayıp  sayısı henüz bilinmeyen ve arkasında kimlerin olduğu netleşmeyen bu darbe girişimi Türkiye Cumhuriyetine hem bir leke hem de bir siyasi başarı olarak geçecektir. Zira bu tıpkı Venezzüella da olduğu gibi milli iradenin bir nevi zaferidir.

Kadim dönemin Romalı şairi Horatius şöyle der: “Korku içinde yaşayan adam asla hür değildir.”

Evet hürriyet netice-i  cesarettir. Öyleyse cesur Türkiye halkı kendi iradesiyle yönetilmeyi hak ediyor.