ANAYASA MAHKEMESI: GERCEKTEN GEREKLI MI?

 

Cikartilan tum kanunlar (ve Turkiye'de oldugu gibi kanun hukmunde kararnameler) ile yargi kararlari yururlukteki anayasanin hukumleri ile celisir olamazlar. Dolayisi ile, anayasa mahkemesi genel itibari ile; yasama organinin cikardigi kanunlarin ve yargi kararlarinin anayasaya uygunlugunu denetlemek icin vardir.

 

"Cerceve anayasanin" hukum surdugu Amerika gibi ulkelerde anayasa mahkemesi elzemdir. Zira, cerceve anayasa ruhu ve sekli itibari ile detaylari icermez; ozet bir anayasadir. Yorumlanarak; cikartilan yasalarin veya yargi kararlarinin anayasaya uygunlugunun denetlenmesi gerekir. Sonucta da anayasa mahkemesinin ictihatlari kanun hukmunde islem gorur.

Dolayli olarak, yasama organiymis gibi de islev gorur.

 

Türkiye'de ise durum tamamen farklidir. Türkiye anayasasi detayli bir anayasadir. Ornek olarak, YOK baskaninin atanma sekil ve sartlarini belirleyecek kadar detay icerir. Hal boyle olunca, cerceve anayasanin aksine yoruma ihtiyac da ortadan kalkar. Ictihatlari kesinlikle kanun olarak algilanamaz. Mekaniksel olarak uygundur/degildirin otesinde de bir anlam ifade etmez.

 

Ozet olarak, yururlukteki hali ile Türkiye anayasasi (icerigine elestirilerimiz baki kalmak kaydi ile) anayasa mahkemesine ihtiyac birakmayacak sekilde acik ve nettir.