Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İstanbul İl Özel İdaresi tarafından 2006-2007 yıllarında başlatılan restorasyon ve onarım çalışmaları ile ziyarete açılan “Ayasofya Müzesi-Padişah ve Şehzade Türbeleri”ne yerli ve yabancı ziyaretçiler yoğun ilgi gösteriyor. Ayasofya Müzesi içerisinde ücretsiz olarak gezilebilen Hanedan emanetlerinin yer aldığı türbelerin restorasyon ve bakım çalışmaları için 3 milyon 148 bin 358 TL kaynak aktarılmıştı.

Bakanlık ile İl Özel İdare tarafından başlatılan tarihin en kapsamlı restorasyon çalışmasıyla 2009 yılında ziyarete açılan türbeleri 1,5 yılda toplam 456 bin 539 ziyaretçi gezdi. 2009 yılı sonuna kadar 73 bin 145 kişinin ağırlandığı türbelerde ziyaretçi sayıları 2010 yılında 313 bin 435, 2011 yılı Mart ayı sonunda da 69 bin 959 olarak gerçekleşti. Turizm sezonunun hareketli dönemlerinde bu sayının daha da artması bekleniyor.

Vaftizhane Binası

Ayasofya’nın en önemli ek binalarından olan “Vaftizhane”de yürütülen restorasyon ve onarım çalışmaları geçtiğimiz ay içerisinde tamamlandı. Fetihten sonra kandil yağları deposu olarak kullanılan ve 1639 yılında Sultan I. Mustafa’nın ölümüyle türbeye çevrilen bina geçtiğimiz Şubat ayında ziyarete açıldı.

Sultan I. Mustafa, Sultan İbrahim, I. Ahmet’in kızları, IV. Murat’ın kızı ve II. Ahmet’in şehzadelerinin yattığı Vaftizhane’de toplam 19 sanduka yer alıyor. 

Türbelerin Restorasyonu

Ayasofya Müzesi’nde yer alan ve tarihimizin önemli emanetleri arasındaki Osmanlı Padişahları ve Şehzadelerine ait türbelerin restorasyon ve onarım çalışmalarına 1979 yılında başlandı. Çalışmalar 1987 yılında tamamlandı ve müze çıkışı türbeler kapısından verildi. Ancak sonraki süreçte türbeler ziyarete kapatıldı.

Padişah Türbeleri’nin restorasyon ve onarımına yönelik tarihin en kapsamlı çalışması ise 2006-2007 yılları arasında yeniden başlatıldı, ancak tamamlanamadı. Restorasyon ve onarım süreci Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın yakın ilgisi ve aktarılan yeni kaynak ile 2008’de yeniden başlatıldı.

Türbelerde gerçekleştirilen restorasyonlar ile Ayasofya Müzesi Haziresi içinde yer alan 5 Padişah Türbesi’nden Sultan II. Selim, Sultan III. Murad, Şehzadeler, Sultan III. Mehmed ve Sultan I. Mustafa ile Sultan İbrahim türbelerinin onarımı sağlandı.

Sultan II. Selim, Sultan III. Murad, Sultan III. Mehmed ve Şehzadeler Türbeleri’nin onarımı 2009 yılı içerisinde tamamlanarak, türbeler ziyarete açıldı. Ancak, Sultan I. Mustafa ile Sultan İbrahim’in yattığı ve Osmanlı döneminde türbeye çevrilen “Vaftizhane”de yürütülen çalışmalar 2011 yılında tamamlandığı için açılışı geçtiğimiz ay gerçekleştirildi.

Ayasofya Müzesi Türbeleri

İstanbul’un en önemli kültürel miraslarından olan ve 1935 yılında müzeye dönüştürülen Ayasofya, Osmanlı Hükümdarlığı’nın değerli emanetlerine ev sahipliği yapıyor. Ayasofya Müzesi içerisinde yer alan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İstanbul İl Özel İdaresi’nin çalışmalarıyla onarılan türbeler Osmanlı hükümdarlarını ziyaretçilerle buluşturuyor. Vaftizhane Binası’nın da içerisinde yer aldığı toplam 5 adet türbe aynı zamanda dönemin sanat ve mimari özelliklerin de günümüze yansıtıyor.

ü      Sultan II. Selim Türbesi: 1577 yılında Mimar Sinan tarafından Ayasofya haziresinde yapılan ilk türbe olan yapı, mimari özelliklerinin yanı sıra aynı zamanda 16. yy. İznik Çini Kitabesi ve panoları bakımından da bir şaheserdir. Sultan II. Selim, eşi Nurbanu Sultan, başta Sokullu Mehmed Paşa’nın eşi İstemihan Sultan olmak üzere kızları, şehzadeleri, III. Murad’ın şehzadeleri ve kızlarının gömülü olduğu mekânda 42 sanduka bulunuyor.

ü      Sultan III. Murad Türbesi: 1599 yılında mimar Davud Ağa tarafından yapılan türbe zengin Osmanlı sanatını yansıtıyor. Türbenin sedef kakmalı giriş kapısında, sedef ustası Mimar Dalgıç Mehmed Ağa’nın imzası bulunuyor. Sultan III. Murad, karısı Safiye Sultan, şehzadeleri ve kızlarının yattığı mekânda toplam 54 sanduka yer alıyor.

ü      Sultan III. Mehmed Türbesi: 1608 yılında Dalgıç Ahmet Ağa tarafından yapılan türbenin içini 17. yy. başına ait İznik çinileri süslüyor. Giriş kapısının her iki yanında duvar resimleri bulunan yapı, klasik devir dışı bir üslup sergiliyor. Sultan III. Mehmed, Sultan I. Ahmet’in annesi Handan Sultan, Sultan I. Ahmet’in şehzadeleri ve kızları, Sultan III. Murad’ın kızı Ayşe Sultan’ın yer aldığı türbede toplam 26 sanduka bulunuyor.

ü      Şehzadeler Türbesi: 16. yy. sonunda Mimar Sinan tarafından yapıldığı tahmin edilen türbede III. Murad’ın 4 şehzadesi ve 1 kızı yatıyor. Çini ve hat örneklerinin haricinde iç kısmında basit kalem işi süslemelerin mevcut olduğu mekânın dış kısmı küfeki taşı ile kaplı olup, içerisinde toplam 5 sanduka yer alıyor.