Somali Savunma Bakanı Abdulkadir Mohamed Nur, Somali ve Türkiye arasında imzalanan Savunma ve Ekonomi İşbirliği Çerçeve Anlaşması'nın bölgesel ve küresel önemini AA Analiz için kaleme aldı.

***

Dostluk ve kardeşlik üzerine kurulu olan Türk-Somali diyaloğu derinliğini tarihin köklerinden alıyor. Fakat 2011 yılında Somali’nin zor zamanlarında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Somali ziyareti ile birlikte ilişkiler yeni bir boyuta ulaştı. 2011’den bugüne gelen süreçte Türkiye-Somali ilişkileri her türlü sınamayı başarıyla geçti. Bugün gelinen noktada iki millet arasında tarihte eşine az rastlanır bir güven ilişkisi oluştu. Konu Türkiye olduğunda farklı kesim ve görüşlerden Somalililer aynı çerçeveden bakma noktasında tereddüt etmiyor. Yani Türkiye ile ilişkiler konusu Somali için artık partiler üstü, tartışılmaya açılamaz bir konu olma özelliği taşıyor.

- Hem içeride hem de dışarıda barış

Her ne kadar bu Savunma ve Ekonomi İşbirliği Çerçeve Anlaşması’nın zamanlaması son dönemde yaşanan jeopolitik gerilimlere denk düşse de bu anlaşmayı hazırlayan zemin 2011’den bu yana ilmek ilmek iki millet arasında işlendi. Türkiye hem askeri hem de ekonomik anlamda 2011 yılından bu yana Somali’ye elinden gelen bütün desteği vermekten kaçınmıyor. Bu nedenle de Somali halkı her fırsatta Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki Türkiye’ye minnettarlığını ifade ediyor.

Somali, Sayın Cumhurbaşkanımızın her fırsatta ifade ettiği gibi ‘‘hem içeride hem de dışarıda barış’’ istiyor ve bütün ülkelerle ilişkilerine de bu çerçevede bakıyor. Somali'nin kapıları, uluslararası hukuk çerçevesinde birlikte çalışmak isteyen bütün devletlere de açıktır. Bunun en önemli göstergesi de Türkiye ile sahip olduğumuz yüzlerce yıllık dostane ilişkilerimizdir.

- Türk-Somali ilişkilerinde yeni dönem

İki halk arasında yarattığı heyecandan da anlaşılacağı üzere Türkiye ile yapılan bu tarihi anlaşma Türk ve Somali halkları için yeni bir dönemin başlangıcına işaret ediyor. Bu anlaşmayla Türk dostlarımızla ortak çalışma arzumuzu, birbirimize duyduğumuz güveni ve uluslararası güvenliğin önemine inancımızı bütün dünyaya ilan ettik. Bilinmesi gerekir ki bu anlaşmanın jeopolitik çıktıları bütün uluslararası toplumun çıkarlarını koruyacaktır. En son Yemen örneğinde görüleceği üzere Somali’nin jeopolitik konumu ve bu konum etrafında dönen politik süreçler bütün dünyanın refahının ve huzurunun anahtarlarındandır.

- Somali’de terörün sonu geliyor

Anlaşma kapsamında elde edilecek ve bütün uluslararası toplumu ilgilendiren en önemli kazanım Türkiye’nin desteğiyle Somali deniz kuvvetlerinin tekrar ayağa kaldırılmasıdır. Bu anlaşma kapsamında Türk dostlarımızın desteğiyle yetkin ve kendine yeten bir Somali Deniz Kuvvetleri’nin kurulması için çaba harcanacaktır. Bu süreç bir domino etkisi doğuracaktır. Yetenek kazandırılan Somali deniz kuvvetleri kısa sürede Somali denizlerinde iç savaş sonrası kaybolan hakimiyeti tekrar ele alacaktır. Dosta güven düşmana korku veren, bütün dünyada kendi adından saygı ile söz ettiren Türk Donanması tarafından yetiştiren Somalili denizciler Somali kara sularında ulusal ve uluslararası her türlü yasadışı faaliyetin kökünü kazıyacaktır. Somalili denizcilerin Somali sularında deniz hakimiyetini tekrar ele alması kaçak avcılık, korsanlık ve benzeri bütün uluslararası toplumu ilgilendiren sorunların çözümü içim elzemdir.

Bunların hepsinin ötesinde Somali’de halihazırda bulunan ve sonunu getirmek için çaba harcadığımız Eş-Şebab’ın kökünün kazınması için Somali denizlerinde hakimiyetin tekrardan sağlanması gerekliliği artık kaçınılmazdır. Çünkü Eş-Şebab terör örgütü iç savaş sonrasında kontrol sağlanamamış bu deniz alanları sayesinde kendisine lojistik yolları açıyor. Bu deniz lojistik yollarından elde edilen her bir mühimmat ise başta Somali halkı olmak üzere bütün uluslararası topluma sıkılan kurşunlar olarak geri dönüyor.

- Afrika Boynuzu'nda yeni refah adası

Anlaşma paha biçilmez Somali deniz kaynaklarını barındıran Somali Münhasır Ekonomik Bölgesi’nden elde edilen kaynakların çeşitlendirilmesine ve geliştirilmesine imkan sağlayacaktır. Yani gelişmekte olan mavi ekonomimizi güçlendirecek, temel ekonomik sektörleri canlandıracak hem kendi vatandaşlarımızın hem de Afrika Boynuzu bölgesinin refahını artıracaktır. Anlaşma ile Somali’de devam eden sorunların çözümü ve Somalililerin refahı için gerekli olan maddi ihtiyaçlar, Türkiye'nin sağladığı destek ile Somali’nin kendi zengin doğal kaynaklarından elde edilecektir.

Bu kaynakların, rengini bayrağımıza verdiğimiz denizlerimizden çıkarılıp kullanabilmesi için 2 temel noktada Türkiye’nin kapsamlı desteği önem arz ediyor. Birincisi Türkiye’nin yardımıyla Somali Münhasır Ekonomik Bölgesi’nin güvenliğinin her manada sağlanmasıdır. İkincisi ise bu kaynakların çıkarılması noktasında Türkiye’nin gelişmiş teknik kapasitesinin Somali’ye yol göstericilik yapmasıdır. Somali halkının kararlılığı ve Türkiye’nin vereceği güvenlik ve teknik alanlardaki kapsamlı destek ile Somali ekonomisi tekrardan geçmiş güzel günlerine dönecektir.

- Uluslararası toplumun barışına hizmet eden anlaşma

Bütün bunlar göz önüne alındığında görülecektir ki imzalanan anlaşma sadece Somali’nin güvenliğine ve refahına katkı sağlamayacak aynı zamanda da doğrudan bölgesel ve küresel güvenliğe destek olacaktır. En önemlisi de Somali’yi, bölge devletlerini ve bütün küreyi tehdit eden El Kaide’nin en canlı kolu olan Eş-Şebab’ın sonunun getirilmesi çalışmaları hızlanacaktır. Bu nedenle de Türkiye ile imzaladığımız bu anlaşmanın Somali’nin iyiliğini ve uluslararası toplumun güvenliğini isteyen bütün aktörler tarafından takdirle karşılanacağı muhakkaktır.

[Abdulkadir Muhammed Nur, Somali Savunma Bakanıdır.]

* Makalelerdeki fikirler yazarına aittir ve Anadolu Ajansının editöryal politikasını yansıtmayabilir.