Genelkurmay Askeri Mahkemesi'nin başvurusunda ise terör örgütü elebaşı Öcalan'ın örnek gösterilmesi dikkat çekti...

Genelkurmay Başkanlığı Askeri Mahkemesi'nin itirazını yerine bulan Anayasa Mahkemesi askeri mahkemelerdeki "subay" üyelerin çıkartılması kararı verdi. Genelkurmay Başkanlığı Askeri Mahkemesi tarafından Anayasa Mahkemesi'ne gönderilen dilekçede ise "yargı bağımsızlığı" ile ilgili önemli tespitlerde bulunuldu. Askerler için bile tabii mahkemelerin sivil mahkemeler olduğuna dikkat çekildi. Askeri mahkemelerde yargılananlarını da Öcalan kadar haklarını olduğuna dikkat çekildi.

"AZ DİYE BİR ŞEY YOK"

Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı doğrultusunda hükümet, subayların askeri mahkemelerden çıkartılmasına yönelik yasa tasarısı hazırladı. Yasa 7 Mayıs tarihine kadar çıkartılamazsa askeri mahkemelerde yargılamalar sekteye uğrayacak. Genelkurmay Askeri Mahkemesi Başkanlığı "Askeri mahkemeler 2 askeri hakim ve 1 subay üyeden kurulur" düzenlemesine itiraz etti. Anayasa Mahkemesi'ne gönderilen iptal dilekçesinde "Az bağımsızlık ya da az adalet diye bir şey yoktur. Adalet tam olarak varsa vardır. Biraz bile eksik ve eşit dağıtılmıyorsa artık adalet diye bir şey yoktur" dedi.

DGM'Yİ EMSAL GÖSTERDİ

Genelkurmay Askeri Mahkemesi Başkanı, askeri mahkemelerden subayların çıkartılmasına yönelik görüşüne dayanak olarak DGM'leri emsal gösterdi. Dilekçede "Ülkemize telafisi neredeyse mümkün olmayan zararlar veren, yıllardır kardeş kanının akmasına sebep olan 30.000 yurttaşımızın katili, bölücü terör örgütünün elebaşı Abdullah Öcalan'ın yakalanıp yargılanmaya başlamasından sonra 4483 Sayılı Kanun’la Anayasa hükümleri değiştirilmiş, Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nden askeri hakimler çıkarılmıştır" denildi.

DGM'lerden askeri üyenin çıkartılmasıyla ilgili Genelkurmay Mahkemesi, "Peki kanun gerekçesinde belirtilen uluslararası normlarla uyum ve ulusal-uluslararası gelişmeler kavramlarının ardında yatan gerçek nedir? Bu değişiklikten maksat o dönem kamuoyuna da yansıdığı şeklinde; Abdullah Öcalan'ın Devlet Güvenlik Mahkemeleri tarafından mahkum edilmesi durumunda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde açılacak tazminat davalarında adil yargılanma ilkesinin ihlal edildiğine dair iddianın çürütülmesidir" dedi.

ADİL YARGILANMA HAKKI

Genelkurmay Askeri Mahkemesi Başkanlığı itiraz dilekçesinde "Askeri Mahkemelerde yargılanan, yargılanmış ya da yargılanacak sivil ya da asker kişilerin en az bölücü terör örgütünün başı kadar ulusal ve uluslararası hukukta kaydedilen gelişmeler ve değişmelere koşut olarak gerçekleştirilen ve bu kişiye tanınan haklar (adil mahkemelerde yargılanma, bağımsız yargıçlar tarafından yargılanma) kadar hakları yok mudur? Kanımızca vardır" denildi.

ASKER BİLE OLSALAR

Askerlerin sivil mahkemelerde yargılanamayacağı iddialarına karşı çıkan Genelkurmay Mahkemesi'nin, "Sorun askeri mahkemelerde yargılanan ya da yargılanacak kişilerin sivil şahıslar olmasında da değildir. Tabii ki sivil şahısların özel mahkemeler olan Askeri Mahkemeler'de yargılanması istisnaidir. Esasen askerler için de tabii mahkemeler adli yargı mahkemeleridir. Ancak askeri mahkemede yargılananların da (asker de olsalar) bağımsız yargılanmaya, ilgili tereddütlerin tümden giderilmesini istemeye hakları vardır" demesi dikkat çekti.

Genelkurmay Askeri Mahkemesi Başkanlığı'nın dilekçesinde yanlış anlaşılmaları ortadan kaldırmak için ise "Tüm bu Anayasa’ya aykırılıklar konusunda Anayasa Mahkemesi'ne başvurulurken; söylemek istenilen subay üyenin, adli amirin (mahkememiz için Sayın Genelkurmay Başkanı) taraflı, yargı bağımsızlığını zedeleyici davrandıkları kastedilmemektedir. Aksine görev yapan subay üyeler ve adli amirin yargı bağımsızlığına saygılı davrandıkları da görülmektedir. Hatta son dönemde basına da yansıyan üst düzey silahlı kuvvetler görevlileri hakkında verilen soruşturma emirleri ve açılan davalar Genelkurmay Başkanlığı'nın yargı bağımsızlığına verdikleri önemin göstergesi de olmuştur" denildi.

BAĞIMSIZLIK İTİRAFI

AİHM'in DGM'de askeri üye olmasına yönelik itirazını hatırlatan Genelkurmay Askeri Mahkemesi, "Askeri hakim üyenin bulunduğu heyetle yargılanan bir kişinin dahi adil yargılanmadığını söyleyen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararı söz konusu iken; heyette iki hakim ve bir subay üyenin bulunduğu bir mahkemenin kararının ne denli bağımsız olduğunun takdiri Yüce Anayasa Mahkemesi'ne bırakılmıştır" denildi.

Genelkurmay Başkanlığı Askeri Mahkemesi'nin talebini yerinde bulan Anayasa Mahkemesi ise, "Askeri mahkemelerde bulunan subay üyelerin hiyerarşik düzene bağlı olan görevlendirilme süreci, sicillerinin düzenlenmesi, disiplin cezası verilmesi gibi hususlar göz önünde bulundurulduğunda; askeri mahkemelerde görev yaptıkları süre içerisinde de hiyerarşik ilişkinin devam ettiği, bu durumda, hâkim olarak sahip olmaları gereken bağımsızlıklarının meslekten hakim olmadıkça sağlanamayacağı sonucuna varılmıştır" görüşüne savundu.

Bilal ÇETİN/ANKARA