Yurtdışında yaşayan Türklerin karşılaştıkları insan hakları sorunlarını incelemek amacıyla yürüttükleri araştırma kapsamında Fransa'ya gelen TBMM İnsan Hakları Komisyonu, Paris'te beklemedikleri bir davranışla karşılaştı.

Göç ve Milli Kimlik Bakanı Eric Besson, çok önceden kararlaştırılan bir saatlik görüşmeyi son anda beş dakikaya indirirken, randevu alınan Fransız bürokratlar da TBMM heyetini kale almadı. Bu duruma tepki gösteren Türk milletvekilleri, Paris'teki görüşmelerinin büyük bir kısmını iptal etti.

Daha önce Almanya, Hollanda ve Avusturya'yı ziyaret eden heyet, geçen hafta geldiği Fransa'da Türklerin yoğun olarak yaşadığı Lyon ve Strasbourg şehirlerinde incelemelerde bulunduktan sonra Paris'e geçti. Ziyaretin en yoğun programını oluşturan Paris'te heyet, ilgili Fransız makamlarıyla bir araya gelecekti. TBMM heyeti, önce Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin soldan devşirdiği Göç, Uyum ve Milli Kimlik Bakanı Eric Besson'un son dakika iptaliyle şaşkınlık yaşadı. Besson, perşembe günü saat 10.00-11.00 arası Türk milletvekilleriyle görüşecekti. Bakan, son anda Sarkozy ile görüşmesini gerekçe göstererek heyetle sadece beş dakika bir araya gelebileceğini bildirdi. "Fransız bakanın bu davranışını uygunsuz ve nezaket kurallarına aykırı bulan" TBMM heyeti, toplantıyı iptal etti. Aynı gün, bakanın "nezaketsizliğini" bürokratları sürdürdü. Bakanlığın göç biriminin genel müdürü Francis Etienne başkanlığında, üst düzey bürokratlarla olan görüşme, diplomat kökenli Etienne'in çok geç gelmesi nedeniyle gecikmeli olarak başlayabildi. Türk milletvekilleri, bu görüşmede özellikle Fransa Mülteci ve Vatansızları Koruma Ofisi'nin (Ofpra) müdürü Jean François Cordet'e, gerçekleştirilen reformlara rağmen neden hâlâ Türkiye'den çok fazla mülteci kabul ettiklerini sormak istiyordu. Ancak Cordet'nin gelmediği, yerine temsilci gönderdiği ortaya çıktı. Göç Bakanlığı'ndaki bu görüşmenin ardından Adalet Bakanlığı'ndaki Genel Sekreter Gilbert Azibert ile görüşmeye geçildi. Fransız bürokrat toplantıya çok geç kalınca Türk vekillerin tepesi attı ve bakanlığı terk etti.

Paris'te TBMM heyetine yapılan saygısızlığı haber alan Fransa'nın Ankara Büyükelçiliği, "telafi etmek için" harekete geçti. Fransız Dışişleri, Türk milletvekilleri, Avrupa Bakanı Pierre Lelouche ile akşam yemeğine davet etti. Yemeğe, kısa bir süre Avrupa Komisyonu üyesi Jacques Barrot da katıldı. TBMM heyeti, yaşananlar üzerine cuma günkü buluşmalarının hepsini iptal etti.

"TÜRKİYE GİBİ BİR ÜLKE BİZİ NASIL DENETLER"

Fransa'daki temaslarının ardından Türk gazetecilerle bir araya gelen TBMM heyetinin başkanı Zafer Üskül, ziyarete gelen grup İnsan Hakları Komisyonu değil de, Dışişleri veya Tarım gibi başka bir komisyondan olsaydı bu tablonun yaşanmayacağını belirterek, Fransız makamlarının, Türk vekillerin insan haklarıyla ilgili inceleme yapmaya gelmesinden rahatsız olduğunu dile getirdi.

Üskül, "Türkiye gibi bir ülke bizi nasıl denetler?" havasının hakim olduğunu gözlemlediklerini söyledi. Lyon'da bir gözaltı merkezi ve yeni açılan bir hapishaneyi ziyaret eden heyet, Türkiye'deki hapishanelerin durumunun çok daha iyi olduğunu ifade etti. Avrupa Konseyi verilerine göre, Fransız hapishaneleri Avrupa'nın en kötü hapishaneleri arasında yer alıyor. Fransa'da geçen yık 115 mahkum intihar etti. Temaslarında, Fransa'da yaşayan Türklerin anadil sorununu da gündeme getiren heyet, Türkçe öğretmenlerinin kadrolarının artırılmasını ve yeni Türkoloji bölümlerinin açılmasını istedi. Heyet, Türk derneklerinin temsilcileriyle bir araya gelerek bilgi aldı. Fransa'da 500 bin civarında Türk yaşıyor.