BİLECİK (AA) - MUHSİN ARSLAN - Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi'nin 1258'de Bilecik'in Söğüt ilçesinde dünyaya geldiği ve şu an sadece kalıntıları bulunan köyün yeri doktora tezi çalışması kapsamında araştırıldı.

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi (BŞEÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü'nde Prof. Dr. Refik Arıkan'ın danışmanlığında doktorasını tamamlayan Mehmet Can Çetin, Osman Gazi dönemine ait kaleler, askeri güzergahlar ve yerleşim yerlerine ilişkin araştırma çalışması yaptı.

Çetin, Osmanlı kayıtlarında "Karye-i Göynücek" olarak geçen, Osman Gazi'nin dünyaya geldiği köyü de araştırdı.

Arşiv kayıtları ve saha bulgularıyla Osman Gazi'nin dünyaya geldiği köyün Söğüt ilçesinde Kızılsaray ile Kepen köylerinin ortasında "Göynücek" veya "Gönücek" adıyla bilinen, bugün sadece kalıntıları bulunan alan olduğunu belirleyen Çetin, bu tespitleriyle tezini tamamladı.

Tez danışmanı BŞEÜ İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Refik Arıkan, AA muhabirine, saha araştırmalarının kroniklerin (günü gününe yazılmış olayları içine alan eser, vakayiname) tutarlılığını ortaya koyması açısından önemli olduğunu söyledi.

Osmanlı kroniklerinde gördükleri her şeyi sahada görebildiklerini belirten Arıkan, "Bu açıdan saha araştırmaları önemli. Zaten döneme ait kaynaklar az olduğu için ancak saha araştırmalarıyla yeni bir şeyler söyleme imkanı oluyor. Bayırköy beldesinde Çadırlı Kalesi'nin bulunması, bugün Osman Gazi'nin doğduğu köyün tespit edilmesi, bu çalışmaların sonucunda ancak nihayet bulabilmiş." ifadesini kullandı.

Arıkan, BŞEÜ'nün akademisyenleri olarak saha araştırmaları yapmaya devam ettiklerini vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Öğrencilerimize bu konuda tezler yaptırıyoruz. Mehmet Can Çetin, bitirdiği doktora tezi ve yaptığı saha araştırmalarıyla önemli bulgulara ulaştı, bunlardan biri de Osman Gazi'nin doğduğu köy ile alakalıdır. Bu çalışmaların sonunda Osman Gazi'nin doğduğu köy net olarak tespit edildiği gibi kroniklerin geçerliliği, onların ne kadar güvenilir oldukları da teyit edilmiş oldu."

- "Tapu-parsel kayıtları da bu bölgeyi doğruluyor"

Doktora çalışmasını tamamlayan Mehmet Can Çetin de Osman Gazi'nin doğum yerinin Osmanlı kayıtlarında "Karye-i Göynücek" olarak geçtiğini belirlediklerini söyledi.

Kronikler, Osmanlı takvimleri, arşiv kayıtları ve saha bulgularının aynı yere işaret ettiğini dile getiren Çetin, şöyle konuştu:

"Söğüt'te Kızılsaray ile Kepen köylerinin ortasında 'Göynücek' veya 'Gönücek' adıyla geçen, bugün terk edilmiş bir eski Türk köyünün izlerine ulaştık. Tapu-parsel kayıtları da bu bölgeyi doğruluyor. Yöre halkı da bölgenin geçmişte bir köy olduğunu, zamanla dağılan halkın Kepen ve Kızılsaray'a göç ettiğini anlatıyor. Blok kesme taşlar, sütun parçaları, Orta Çağ'a tarihlenebilir tuğla örnekleri var. Tabii bu bizim verilerimizi aynı zamanda arkeolojik bilgiler ve arkeologlar da desteklemekte. Eskişehir Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'nun yaptığı incelemelerde burada hem Bizans hem Osmanlı'nın ilk dönemlerine ait bir yerleşim olduğu tespit edilmiş ve bölge sit alanı ilan edilmiş durumda. Hem koruma kurulu raporları hem tapu parsel kayıtları hem de ilk Osmanlı kaynakları ve arşiv bilgileri Osman Gazi'nin doğduğu köyün Göynücek olduğunu doğrulamakta."

Çetin, bölgenin sadece doğum yeri değil, Osman Gazi'nin çocukluk yıllarına dair önemli bilgiler de sunduğunu anlattı.

Oruç Bey Tarihi'nde geçen "Ertuğrul, oğlu Osman'a çocukken çift sürdürürdü." ifadesinin bu toprakları işaret ettiğini belirten Çetin, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Alan geniş bir avluya sahip. Oda oda yapı temelleri var. Muhtemelen o dönem bir dergah ya da konaklama noktası olarak da kullanılıyordu. Göynücek hem o dönemde hem bugün hayvancılığa elverişli bir kışlak alanı. Osmanlı, Domaniç'i yaylak, Söğüt'ü kışlak olarak kullanıyordu. Söğüt bölgesinde kışlak olarak en uygun yerlerden biri bugün dahi Göynücek'in bulunduğu bu alan. Halen yöre halkı hayvancılık faaliyetleri için burayı kullanıyor."

Çetin, Osman Gazi'nin ağabeyi Gündüz Bey'in türbesinin de Göynücek'e yalnızca 1 kilometre uzaklıktaki Kızılsaray köyünde bulunduğunu, Sultan 2. Abdülhamit döneminin ressamlarından Hoca Ali Rıza Bey'in bölgeyi ziyaret ederek, türbenin kara kalem resmini çizdiğini ve altına "Şehzade Gündüz Bey'in Türbeyi Şerifeleri" notunu düştüğünü sözlerine ekledi.