WASHINGTON (AA) - İsrail'in, işgali altındaki Batı Şeria'yı ilhak planı, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Washington Ofisinin (SETA DC) düzenlediği "İsrail-Filistin Çatışması: Barış Sürecinden, İlhaka" başlıklı on-line panelde tartışıldı.

Panele konuşmacı olarak Mortons Group Başkanı Geoffrey Aronson, Orta Doğu Enstitüsü Filistin ve Filistin-İsrail İlişkileri Program Direktörü Khaled Elgindy ve Ortadoğu Barışı Vakfı Başkanı Lara Friedman katıldı. Panelin moderatörlüğünü, SETA DC Direktörü Kadir Üstün yaptı.

Aronson, yaptığı konuşmada, bir anda ilhakın gündeme gelmesinin birkaç nedeni olduğunu belirterek "İlk olarak, 2014'ten bu yana bölgedeki ilgili taraflar için bir yol haritası yok. Bu da uzun zamandır ilk kez bir çerçevenin olmaması anlamına geliyor." dedi.

İlhak tartışmalarının bir nedenin de hem İsrail hem de Filistin tarafında Oslo sürecine karşı güven kaybı olduğunu kaydeden Aronson, "Üçüncü olarak da ABD'de Donald Trump yönetimi, İsrail'e ilhak konusunda sadece saha hazırlığı için değil siyasi alanda da bir hazırlık alanı tanıdı." değerlendirmesinde bulundu.

- "Filistinlilerin kaos görmek istemediği açık"

Elgindy de Oslo sürecinin çökmesinden dolayı bir siyasi vakum alanı oluştuğunu ve bu nedenle "ilhak" tartışmalarının gündeme geldiğini belirterek "Trump'ın başkan seçilmesi ile ortada bizim makul bir şekilde 'barış süreci' olarak adlandıracağımız bir şey kalmadı. Sadece müzakereler bağlamında değil, yol haritası bağlamında da Oslo sürecinin birçok açısı görmezden gelinip bir kenara itildi." ifadelerini kullandı.

Filistin yönetiminin doğrudan olmasa da üçüncü taraflar aracılığıyla İsrail tarafıyla güvenlik meselelerinde iletişim kurduğunu belirten Elgindy, "Filistinlilerin kaos görmek istemediği açık. Silahlı milislerin tekrar ortaya çıkıp sahayı ele geçirmesini istemiyorlar. Kanun ve nizamı sürdürmek istiyorlar." diye konuştu.

- "Olay, defakto ilhakın inkarından, İsrail'in ne zaman ve ne kadar ilhak yapacağına geldi"

Friedman ise birçok analistin Trump yönetiminin İsrail'e ilişkin adımlarını tahmin edemediğine dikkati çekerek "Analistlerin, Trump yönetiminin tarihteki rasyonel dış politika parametrelerine göre hareket etmediğini anlamaları zaman aldı. Politikalarını sevin ya da sevmeyin daha önce hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat başkanların konuşmalarından en azından sonucun ne olacağını, bunun bir çatışmaya mı yoksa istikrara mı yol açacağını anlıyordunuz. Ancak Trump yönetimi bunları çok umursamıyor." değerlendirmesini yaptı.

İsrail'in Batı Şeria'da uzun yıllardır "defakto" bir ilhak halinde olduğunu vurgulayan Friedman, "Biz Obama hala ABD başkanıyken burada bir defakto ilhak olduğunu söylediğimizde herkes bunun geçici olduğunu söylüyordu. Zamanla olay, defakto ilhakın inkarından, İsrail'in ne zaman ve ne kadar ilhak yapacağına geldi. Bunun nedeni de tüm ABD politikasını bu konunun arkasına yoğunlaştıran bir yönetimimizin (Trump) olması." diye konuştu.