Yozgat sevdalısı Efruze Sultan bütün şiir dallarında ustaca; hiciv ve atışmada , taşlamada, koçaklamada, güzellemede, ağıtta ..Kısacası kendisi şiir olmuş Efruze..Şiirde " fabl " tarzını, " kalenderi divan " yazarak kendi ekolünü oluşturan Songül YURDAGÜL edebiyat  dünyamızın parlayan yıldız Efruze'sidir.

Şiirlerinde yerel ağzı ustalıkla kullanıyor ve ilk kitabı da ustaca hazırlanmış.. Şairler Sultanı liyakayiyle taçlanan kalemi, mütevazı duruşunu herkesin taktirini kazanmış, bazen Neyzen Tevfik kadar keskin, bazen Faruk Nafiz Çamlıbel kadar duygu yüklü bazen Yunus Emre gibi teslimiyetle dolu şiirleriyle tüm Türkiye 'de ve dünyada adından sıkça bahsedilmektedir.

“Çocuklukta başladı, hayatın yok tarafıyla benim tanışıklığım.”

“Öğretmenimden dayak yedim!”

"Yüreği bozkır olanın avazı yanık olur.”

• Ozan Efruze dilinden bize kendinizi kısa bir dörtlük ile tanıtır mısınız?

    Hak aşığı senin derdin ne derdin

    Hiçlik makamında kemâle erdim

    Vuslat aynasın da kendimi gördüm

    Ben Yunus'um Yunus benim gelde gör..

• Şimdi de Şair-Yazar-Programcı dilinden Songül YURDAGÜL Hanım kimdir?

Ben köy çocuğuyum, hem de en safından, "Kötülük bilinmez öğrenilir." derler ya.. Bilmemek, öğrenmemek için direnenlerden… Çocuklukta başladı, hayatın yok tarafıyla benim tanışıklığım. Her şeyi var, hiçbir şeyi yok olanlardandım…

İlk şiirimi ilkokul dördüncü̈ sınıfta 23 Nisan günü̈ yazdım ve öğretmenimden dayak yedim. Sebebi ise ben yazdım diyemediğim için... Lise yıllarında şiire çok daha fazla yöneldim fakat benim bu yeteneğimi hiçbir hocam fark edemedi. Hatta duvar gazetesi çıkartmak için çok uğraştım okulda. Edebiyat hocam "Ne uğraşıyorsun, gazeteci mi olacaksın?'' Dedi. Alay etti benimle. "Evet, hocam, gazeteci olacağım." Dedim.

Lise bittiği yıl bir edebiyat fakültesini kazanmam ve bunun benden gizlenmesi, babamın hastalığı, vefatı, evlenmem, anne olmam… Yıllar yılları kovaladı ama içimdeki şiir aşkı gittikçe alevlendi, sustukça kalemle defterle dertleşir oldum. Yaşadığımız şehrin sosyal kültürel yapısı ben sairim dedirtmiyordu... En sonunda gittiğim Kur'an kursu adına naat yarışmasına girdim ve birinci oldum ve dört yıl üst üste birincilik aldım.

 Artık etrafımdakiler biliyordu şair olduğumu ustalarım Efruze mahlasını verip ozan ilan ettiler.

Birçok antolojide eserlerim yer aldı. Kitap çıkartmak için uzun  zaman pişmem gerekiyordu, 2021 yılına iki kitabımız  nasip oldu BOZKIR DEYİŞLERİ ' .."Yüreği bozkır olanın avazı yanık olur ' sloganıyla  ilk kitabımız ilk gözağrımız çıktı. Edebiyat dünyamıza ve memleket sevdamıza hayırlı uğurlu olsun. Gazeteci yazar Rıfat Çakır ile ortak projede, kendi köyümün etnik etnografik sanatsal ve kültürel dokusunu anlattığımız  zümrüt coğrafyanın yakut İnsanları Fakıbeyliler " ismiyle muazzam bir kültür hazinesine dönüştürerek bütün bilgileri derleyip şiirlerle süsleyerek bir ilk baş esere de imza atmanın haklı gururunu yaşıyorum.

Bundan sonraki süreçte ise sizi bizi herkesleştirmeyenleri taşıyacağım şiirlerime. Sonuna kadar mücadele eden, bazen hakkını arayan bazen savunan, özlenen, özleyen, geçmişȩ, gelecek ve bugün olacak yazdıklarım...

• Yazar olmaya nasıl karar verdiniz, aileniz de edebiyatla ilgilenen kimse var mıydı?

Ailemde edebiyatla ilgilenen akademik anlamda kimse yok, ama anneannem ve babaannem doğaçlama ustasıymış ..Öyle ki babaannemin     nükteli dörtlükleri halâ  köyümüzde söylenir. Anneannem ise çok genç yaşta vefat etmiş kuma görmüş, hastalık görmüş duygusal anlamda yoğrulmuş bir Anadolu kadını...

Size rahmetlik anneannemin diyeşetine yazdığım naziremi sunayım.

Kaşıyın altında kirpik bir tutam

 Bir yâr tutmuşsun birde ben tutam

 Gözüyün önünde sarılıp yatam

 Bakalım yâr sevmek zor mu kolay mı

             (Ayşe Köse)

Ellerle ağladın ellerle güldün

Sevenin ben idim düşmanın bildin

Yâdeli sarınca bilmem ne buldun

İçine dert olsun ölene kadar

Bakalım yâr sevmek zor mu kolay mı?

Sayvatın başında bir tutam çiçek

Yeni yâr doldursun badeler içek

İçini doğrasın bir paslı bıçak

İçine dert olsun ölene kadar

Bakalım yâr sevmek zor mu kolay mı?

Merdiven dibinde asma kuruyor

Hağal hağal yaprakları çürüyor

Bana ettiğini Allah görüyor

İçine dert olsun ölene kadar

Bakalım yâr sevmek zor mu kolay mı?

Kundaklara sardım sarı kuzumu

Lefi kaleminen yazdım yazımı

Sana yadigarım bitmez sızımı

İçine dert olsun ölene kadar

Bakalım yâr sevmek zor mu kolay mı?

Emenide de deli gönül emeni

Başıma bürürüm pullu yemeni

Hiç bitmesin efkârıyın dumanı

İçine dert olsun ölene kadar

Bakalım yâr sevmek zor mu kolay mı?

Çifte davulunan gelin gelmedim

Şu yalan  dünyada dengim bulmadım

Elinle ettin sen satın almadım

İçine dert olsun ölene kadar

Bakalım yâr sevmek zor mu kolay mı?

Efruze  ebemden almışım eli

Kurumuş fidanı açmamış dalı

Ne acı bir sevda son olmuş hali

İçine dert olmuş  ölene kadar

Bakalım yâr sevmek zor mu kolay mı?

22/04/2021

Anneannemin diyeşetine naziremdir...

Şairler Sultanı

Efruze

Songül YURDAGÜL

• Geçmiş ve gelecek olarak değerlendirirsek Anadolu’da kadın olmak ve birde Ozan olarak anılmak nasıl bir duygu? Nasıl bir süreçten geçtiniz?

      Anadolu da kadın olmak sosyal ve kültürel şartları tetikleyen unsurdur. Aslında aydın bir aile içinde büyüdüm ama sosyal çevrem uzak diyarlara gidip eğitim almamı engeldi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü kazanmıştım. Kız çocuğu olmam hasebiyle üniversiteyi kazandığım benden saklı tutuldu. Öğrendiğim de üzülmüştüm. Kalem ve kâğıt yoldaşım oldu. Daha bir dost oldum onlarla. Babamı ve kaybetmem ve ardından evlenip anne olmam gerçek Efruzeyi çıkardı.

      Naat yarışması vardı katıldım ve ben o yarışmada birinci oldum. Buda etrafımda hem beni hem çevremi sevindirdi. Şair olduğum zamanla kabul edildi.

    Ozanım diyebilmenin bedelini sağlığımla ödedim. Çok zorlu süreçlerden geçtim. Kanser tedavisi gördüm ve tedavi sonrası içimde ukte kalmasını istemedim. Yarım kalan hayallerimi gerçekleştirmek için kolları sıvadım. Bozok Edebiyat Kültür Sanat Derneği kurdum. Yerel gazeteler de yazmaya başladım, yazmak tutkumdu asla yazmayı bırakmadım.

•  Buradan edebiyatla ilgilenen, gençlerimize ne söylemek istersiniz?

    Asla vazgeçmesinler yazmaktan, hayallerinden arzularından, sevmekten, içlerindekileri aktarmaktan günlük tutsunlar ..Sonra yazdıkları ile empati kursunlar. Hayatlarının ve kendilerinin farkına varacaklardır.

• Kalbiniz ve aklınız birlikte mi hayal eder? Siz bu durumdan nasıl çıkarsınız?

Kalbim ve aklım konuyu özümsemez ise bende hiçbir şey kâğıda dökülmez.

•  Edebiyat dünyasında kadın şairlerimizin azlığı sizce arz ve taleple mi alakalı?

Tamamen sosyal hayatla alakalı bence.. Memleketim Yozgat 'ta onlarca bayan şair ile karşılaştım. Hep 'El ne der 'duvarıyla  karşılaştım...Bu konu çok derin aslında, bir kültürel zaaf bana göre..

•   Edebiyatta kendinizi örnek aldığınız ilk insan kimdi?

Ben, hep Yunus Emre'nin sarı çiçeğiydim.

• Keşkeleriniz var mı demeyi pek sevmem bunun yerine içinizde kalan ukdeleriniz var mı?

Evet var, keşkeler olmazsa şiir yüreğimde mayalanamazdı..

•  Edebiyat dünyasında kadın şairlerimizin azlığı sizce arz ve taleple mi alakalı?

Tamamen sosyal hayatla alakalı bence.. Memleketim Yozgat 'ta onlarca bayan şair ile karşılaştım. Hep 'El ne der 'duvarıyla  karşılaştım...Bu konu çok derin aslında, bir kültürel zaaf bana göre..

• Kısa süre önce ilk kitabınız olan “Bozkır Deyişleri” adlı kitabınız çıktı. Duygularınızı almak isterim. Kitabınızın ismini nasıl belirlediniz?

Babamın hayalini gerçekleştirdim bunun için çok mutluyum. İlk göz ağrım, ilk şiir kitabımız, edebiyat dünyamıza ve memleket sevdamıza hayırlı uğurlu olsun.

Bozkır Deyişleri kitabımızın ismi gördüğüm bir rüyada saklı madem sordunuz bana anlatmak düşer. Son ana  kadar şiir kitabımız farklı bir isimden çıkacaktı. Lakin benim içime  bir türlü sinmedi bu isim..Bütün anlaşmalar yapıldı; artık kitap baskıya girecek , rüyamda çok kıymetli iki zatı muhterem gördüm. Çok susamışım bir çeşmeden avuç dolusu su içiyorum, kanmıyorum bir türlü..Sonra  o güzel sesiyle sesleniyorlar..Efruze: "Yüreği  bozkır olanın avazı yanık olur." Kitabın hayırlı olsun...Gecenin üçünde editörüme yazdım..Baskıyı durdurun! Kitabımızın ismi "Bozkır deyişleri "olacak.

• Kitabınızla alakalı Türkiye genelinde tepkiler nasıldı?

"BOZKIR DEYİŞLERİ " kitabımızla alakalı Türkiye genelinden ve yurt dışından çok olumlu tepkiler aldım. Öyle ki; hiç tanımadığım sadece sosyal medyadan takip eden insanlarımız teveccüh gösteriler ve Şanlıurfa'dan Tekirdağ’a Rize, Sinop'tan Antalya’ya Sivas a daha sayamadığım birçok şehrimize kitaplarımı gönderdim. Bu anlamda mutluyum gururluyum. Her yerde olduğu gibi bizim memleketimiz de de meyve veren ağacı taşladılar. Bu bana, karşı tavrı olanlara en güzel cevap oldu. Türkiye'ye hatta dünya edebiyatına mâl olan bir ozan olmak tüm yorgunluklarımızı kırgınlıklarımızı unutturdu..

•  Son cümlemizi bir söz ile kapatmak isterim. Duyduğunuz da veya okuduğunuz da sizi etkileyen en çok sevdiğiniz güzel bir söz desem.

Beni etkileyen, hayatımı şekillendiren, dilimden zikrini hiç̧ bırakmadığım bir söz var elbette.. Her ne şartta olursa olsun Rabbim ‘in benimle olduğunu biliyorum..öyleyse bütün kalpleri ferahlatan, Bismillahirrahmanirrahim duyduğum duyacağım yasadığım, tek cümledir..

Şiir ile kalın.

SÖYLEŞİ: MELTEM KAVAK

18.06.2020