Pekin'deki Central Nationalities Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan Tohti'nin, en son 7 Temmuz'da Radio Free Asia (RFA) ile irtibat kurduğu, telefonda, "Polis iki gündür evimi gözlüyor, hayatım tehlikede" dediği belirtildi.

Çin'deki Müslüman dünyasında 'Uygur aydını' olarak nitelendirilen İlham Tohti, en az 156 kişinin öldüğü Sincan olaylarıyla ilgili olarak RFA'ya verdiği son demecinde, "Ben hiçbir şeye karışmadım. Ancak güvende değilim. Polis beni çağırıyor. Gitmem gerek" dedi. Tohti'nin bir önceki gün ise, "Çatışmalarla alakalı olarak önemli bilgiler elde ettim. Ancak bunları yayımlayamam, çünkü çok hassas bir dönemdeyiz" dediği öğrenildi.

Tohti'nin, editörü olduğu 'Uyghur Online' adlı internetteki blogunda son olarak, Pekin yönetimi yanlısı açıklamalarıyla dikkat çeken Sincan Uygur Özerk Bölgesi Başkanı Nur Bekri'yi eleştirdiği belirtildi. İnternet sitesi, Çinli kullanıcılara kapatıldı.

Doğu Türkistan'da bağımsızlığı savunan Dünya Uygur Kongresi Başkanı Rabia Kader'e yakınlığıyla da bilinen İlham Tohti, daha önce de defalarca tutuklanmış, daha sonra serbest bırakılmıştı.

1969'da Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Atuş kentinde doğan Tohti, Çin'deki Kuzeydoğu Normal Üniversitesi ve Ekonomi Okulu'ndan mezun oldu. İlham Tohti, şimdiki üniversitesinde profesörlüğe kadar yükseldi.