♦ Binaların çökme nedeni kullanılan malzeme ve mimari eksiklik.

♦ Çimento çok az kullanılmış. Bu yıkımın olması kaçınılmaz.

♦ Yıkılan binalardaki kolonlara ağaç çivisi bile çakılır.

♦ Duvarlar ve beton kum gibi dağılmış. Büyük çoğunluğu boğularak ölmüş.

♦ Demirden kısıldığı için ilk sarsıntıda kolonlor patlamış.

Van ve Erciş’teki binalarda yapılan incelemeler inanılmaz gerçekleri ortaya koydu. Savcılığın talimatıyla toplanan numuneler tek tek irdelendi. Yıkılan binaların çoğunda işçilik hatası olduğu belirlendi. Kolonlarda kullanılan demirlerin aralığının fazla, çimentosunun da eksik olduğu ortaya çıktı. Van ve Erciş’te 582 kişiye mezar olan binaların otopsi çalışmaları sürüyor.

DEMİRDEN KISMIŞLAR

İki gün içerisinde numune toplama işinin biteceği bilgisini veren adli yetkililer, numunelerin teknik üniversitelerde analizlerinin yapılacağını söyledi. Erciş genelindeki 91 enkazda dört ekibin çalıştığı belirtilirken Erciş Cumhuriyet Savcılığı’nın talimatıyla yıkıntıların işleri bitene kadar kaldırılmayacağı kaydedildi. Enkaz keşif çalışmalarına katılan inşaat teknikeri Taner Aydın, BUGÜN’e çarpıcı açıklamalarda bulundu. Aydın, depremin bu ölçüde hasara yol açmasını müteahhit hatalarına bağladı. Yıkılan binalarda kalitesiz malzemenin kullanıldığına dikkat çeken Aydın, “Bu insanların tamamı canlı canlı tabuta girmiş” ifadesini kullandı. Binaların mimari açıdan sorunlu olduğunu dile getiren Aydın, şöyle devam etti:

ELİMİZDE TUZ BUZ OLUYOR

“Yaptığımız ilk incelemede binaların çökme nedeninin kullanılan malzeme olduğunu gördük. İkinci bir sorun damimari açıdan binaların eksikliği. Müteahhit demirden biraz daha kısmak için 10-12 cm aralıkta kullanacağı demiri 18-20 cm aralığında kullanmış. Bu nedenle de ilk sarsıntıda demiri az olan kolonlar patlamış.” Kullanılan çimentonun da deprem sırasında sorun oluşturduğunu vurgulayan Aydın, şunları kaydetti: “Bu kadar az kullanılan çimento illaki bu yıkıma neden olacaktı. Eline aldığın beton az bir kuvvet uygulamayla tuzla buz oluyor. Çimentoyu eksik kullanmasalardı belki daha çok canlıya ulaşılabilecekti. Çünkü deprem anında toz duman olan duvarlar enkazda boşluk oluşmasını engellemiş. Gördüğümkadarıyla çıkartılan cenazelerin büyük bir çoğunluğu üzerine yığılan inşaat kumu nedeniyle boğulmuş. Bu kolonlara ağaç çivisi bile çakılır.”
 

Serdar ALAKUŞ-BUGÜN Gazetesi