ADEN (AA) - Yemen'de 7 yıldır devam eden iç savaş, ülkenin önemli tarım ürünlerinden üzüm yetiştiriciliğine ve üzüm türlerine de zarar veriyor.

Ülkede daha önce 40 üzüm çeşidi bulunurken, son yıllarda bu sayı 20'ye düşmüş durumda. Devam eden iç savaş, ekonomik ve insani krizin yol açtığı akaryakıt sıkıntısı, ürünlerin satışı, ithal ve kaçak ürünlerin yanı sıra tarım ilaçlarına erişimin zorluğu üzüm yetiştiriciliğinde de krize neden oluyor.

Yemen'de her yıl temmuz ayından kasıma kadar üzüm hasadı yapılıyor.

Tarım Bakanlığına bağlı Tarım Kooperatifleri Birliğinin verilerine göre ülkede yılda 163 bin tondan fazla üzüm üretiyor. Meyve ekilen alanların yaklaşık yüzde 35'inde üzüm yetiştirildiğini gösteren verilere göre, meyveler arasında üzüm yetiştiriciliği ilk sırada yer alıyor.

Orta derecede serin havanın olduğu bölgelerde yetiştirilen üzüm, en verimli tarım alanlarından Beni Haşiş'in de aralarında olduğu Sana kentinin çevresindeki bölgelerde ekiliyor.

Sana'nın kuzeyindeki Vadi Zahr ve Beni Haris, Saada kenti ve güneydoğusundaki Hulan bölgelerinde de üzüm yetiştiriliyor. Sana tek başına üzüm tarımının yüzde 80'ini oluşturuyor.

- Üzüm yetiştiriciliğindeki sıkıntılar

Yemen'de üzümüyle meşhur Beni Haşiş bölgesinde yetiştiricilik yapan Avad el-Azab, AA muhabirine ülkede üzüm yetiştiriciliğin nasıl etkilendiğini anlattı.

Azab, "Ülkedeki mevcut durumun sebep olduğu yüksek nakliye ücretleri ve yüksek yakıt maliyeti, ürünlerin bağlardan (liman kenti) Aden'e götürülmesini engelledi ve bu da bizim zarar etmemize neden oldu. Artan yol masrafları üzümün değerinin üçte birine kadar yükseldi. Bu da üzüm bağlarını zora soktu." diye konuştu.

Yemen'in kendine özgü üzümlerinin iç savaş nedeniyle tehlike altında olduğunu belirten Azab, şunları söyledi:

“Sulama ve ulaşımda maliyetlerin artması ve akaryakıt sıkıntısının yanı sıra böcek ilacının bulunamaması, piyasada sahte ürünlerin çıkmasına neden oldu. Böyle giderse üzüm bağları azalacak ve bazı üzüm türleri bitecek."

Yemen'de 1996'da üzüm ekilen alanların yaklaşık 21 bin hektardan fazla olduğunu ancak konut inşaatı, artan kuraklık ve su kıtlığı nedeniyle bunun yarı yarıya düştüğünü aktaran Azab, hükümetin geniş alanları geri kazanma, çiftçinin tarım ilacı, gübre gibi ihtiyaçlarının yanı sıra dayanıklılığını artırmak amacıyla su barajları yapmalarına yardım etme konusunda da ihmali bulunduğuna işaret etti.

Tarım Bakanlığı ve ilgili örgütlere üzüm yetiştirmeye devam etmeleri için çiftlikleri desteklemeleri çağrısında bulunan Azab, bazı çiftçilerin üzüm yerine uyuşturucu etkisi olan, yılda birkaç kez hasat edilen ve daha çok kazandıran gat bitkisi yetiştirmeye başladığını ifade etti.

- Şehirleşmenin üzüm yetiştiriciliğine olumsuz etkileri

AA muhabirine konuşan Yemenli Abdulmecid el-İhciri de dünyaca ünlü Yemen üzümlerinin çiftçiler için çok önemli olduğunu vurguladı.

İhciri, "Yemenli çiftçilerin ağaçlarına bakma yeteneğinin bir sonucu olarak, Yemen üzümleri dünyanın en iyi ve en kaliteli üzüm türlerinden biri kabul ediliyor." dedi.

Ülkedeki iç savaş ve krizlerin çiftçileri de etkilediğini belirten İhciri, çiftçilerden bazılarının ekecek toprağının kalmadığını, bazılarının ise üretimi yarıya indirerek mücadeleye devam ettiğini söyledi.

Çiftçilerin masraflarının ve kayıplarının iki katına çıktığını, tatmin edici bir gelir elde edemediklerini, bunun da meyve yetiştiricilerini olumsuz etkilediğini kaydeden İhciri, ayrıca nüfusun artması ve kentsel yayılmayla birlikte birçok çiftçinin ev inşa etmek için arazilerini sattığına dikkati çekti.