Bekir Coşkun'a üzüldüm, Blockbuster'a da...

Demek bizler Amerika'da haber kovalarken sizler burada Bekir Coşkun'un Habertürk gazetesiyle ilişkisinin kesilmesini tartıştınız ha? ABD'de bulunduğum sırada okuduğum gazetelerden istif ettiğim bizde olan bitene ışık tutacak haberleri sizlerle paylaşmak isterim.

İki haber özellikle dikkat çekiciydi.

Haberin girişini birlikte okuyalım: "GE (General Electric) firmasının ABD'deki ilk fabrikalarından Winchester'deki ampul fabrikası bu ay kapanıyor. Kökleri Thomas Alva Edison'un 1870'lerdeki icatlarına kadar izlenen bir ürün ve şirket için, küçük, ama üzücü bir 'veda' bu..."

Görüyorsunuz, bayağı naftalin kokan taze bir haber bu. Yüzyıla yakın süredir faalmiş fabrika. Dünyayı aydınlatan ampuller üretirmiş. Ancak hem daha sağlıklı hem de daha az enerji tüketen yeni aydınlatma araçları ortaya çıkınca ve Amerikan Kongresi hem pahalı hem de sağlıksız eskilerle kesin vedalaşma tarihi olarak 2014'ü tespit edince, ne yapsın GE?

Kaçınılmaz hale gelmiş âkıbeti ilân edivermiş; fabrikanın 200 kadar işçisine "Kendinize yeni bir ekmek kapısı arayın" diyerek...

Bu ilk haberi okuduğumun ertesi günü benzer bir başka haber çıktı karşıma: ABD'nin en küçük kasabalarına kadar şubeleri yayılmış kaset-kiralama firması Blockbuster da kapılarını kapamaya hazırlanıyormuş...

Her türlü filmi listesinde bulunduran, kasetlerini aboneleriyle müşterilerine sağlayan kârlı bir firmaydı Blockbuster; uykusu kaçıp gecenin bir vakti film izlemek isteyenler için 24 saat açık şubeleri bile vardı. Küçük bir bedel karşılığı kiralardınız kaseti, izleme sonrasında iade edip yenisini alırdınız.

Önce DVD icadı çıktı kasetin krallığını sarsacak, ama Blockbuster bu yeni gelişmeye uyum sağlamakta hiç zorlanmadı; raflardaki kasetlerin yerini son yıllarda DVD'ler almıştı. Filmler internet üzerinden ulaşılır hale gelince Blockbuster firması da yaya kaldı. Bir milyar doların üzerinde borçla iflâsını istemiş Blockbuster; ülkenin her köşesine yayılmış şubelerini kapatarak şimdiden ortalıktan çekilmeye başlamış...

Netflix'in internet üzerinden film kiralama servisi şimdilerde gözde; istediği filmi ânında izleme imkânı sağlıyor abonelerine... Sokağın başındaki dükkâna koşmak, boş veya arızalı kasetle karşılaşmak, zamanında iade edemediğin için ceza ödemek gibi durumlar hiç yok... Filmi izle, parayı kredi kartınla öde...

Sadece Netflix değil, Redbox adlı servis de internet üzerinden aynı hizmeti sunuyor. Iphone ve ipad cihazlarıyla her geçen gün biraz daha büyüyen 'Apple' firması daha da kolaylaştırdı işlemi; ürünlerini kurarken verdiğiniz kredi kartı bilgileriniz nasılsa ellerinde, size "İstediğin filmi/diziyi seç ve istediğin üründe izle" imkânını sunuyor Apple...

Edison'dan miras GE firması daha ucuz ve gözü yormayan yeni ampuller karşısında rekabeti sürdüremeyeceğini biliyor; bilmezden gelmeye kalksa yasa var, devam etmesini engelleyen... "Ürettiğim ampuller 100 yıldan uzun süredir dünyayı aydınlattı" demesinin hiçbir anlamı yok. Bu durumda ne yapıyor GE? "Hadi bana bye bye" diyor...

Aynı durum Blockbuster firması için de söz konusu: Vaktiyle her eve girmiş, hemen herkesi kendisine abone etmeyi başarmış, o sayede milyarlar kazanmış bir şirketti; ama o da teknoloji karşısında yenildi. Her eve nüfuz etmiş interneti kullanan rakipleri karşısında kepenklerini indirmeseydi, borçları daha da büyüyecekti.

Zaman acımasız bir güç. "Bir zamanlar kartaldım" diye kurum kurum dolaşanların kanatlarını da kırpıveriyor...

Yazıyı buraya kadar okuyanlarınızdan bir bölümünün -ama sadece bir bölümünün- sabırlarının taşıp "Hani Bekir Coşkun olayına değinecektin? Edison, GE, Blockbuster, Fitnex, Apple, Redbox da nereden çıktı?" diye homurdanmaya başladığının farkındayım. Haklısınız.

Benim bir yazarla veya bir gazete yöneticisiyle ilgili yazabileceğim herhangi bir görüşüm bulunmuyor. Teknolojiye yenilen bir zamanların güçlü firmaları, yenilikler karşısında sahadan çekilen eskinin mucize sayılan ürünleri şu sıralarda daha fazla ilgimi çekiyor.

Kaset kiralayan Blockbuster firmasının iflâsını öğrendiğim gazete haberinde aynı yolun yolcusu başka firmalarla ilgili bilgiler de yer alıyordu. Vaktiyle büyük işler başarmış, müthiş kârlar elde etmiş firmalar yeni teknoloji ürünleri ve yöntemleri önünde sahadan çekilmek zorunda kalmışlar, değişime ayak uyduramadıkları için... Sağdan soldan aldıkları son borçları da tükettikten sonra ortalıktan çekilmişler...

Dünyanın müthiş bir hızla değiştiği bir dönemde değişime ayak uyduramayanların halini anlatıyor her iki haber...

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.