İki pazarlama (marketing) profesörü olan Thomas Stanley (ölüm 2015) ve William Danko tarafından yazılan, 1996 yılında neşredilen, birçok dile çevrilen, ve 4 milyondan fazla satan “Milyoner Komşu (The Millionaire Next Door)” kitabı ve içerdiği konular hala popüler ve geçerli.

Bu öğretici kitap istatistikler, anketler, mülakatlar ve gözlemler ışığında kimlerin nasıl milyoner olduğuna, kimlerin milyoner gibi görünse de borç batağında olduğuna, ve nasıl zengin olunabileceğine dair çok önemli bilgiler içeriyor. Amerikan toplumu incelenerek yazılan bu kitabın biz Türklere bakan ve müthiş benzerlikler gösteren yönlerini kendi penceremden sizlerle soru-cevap şeklinde paylaşmak istiyorum.

Soru 1: Neler yapanlar milyoner olmuşlar?

1. Servetlerini miras yolu ile elde etmeyenler.

• %50’den fazlasına herhangi bir miras kalmadı.
• %20’den azı servetlerinin %10 veya fazlasını miras yoluyla elde etti.
• %80’i servetini kendileri kazandılar.
• Çok azı lüks bir hayat yaşıyor.

2. Çoğu kendi işini yapanlar.

• Müteşebbis veya profesyonel.
• Mesela kaynakçı, muhasebeci veya inşaat ustası.

3. Refah seviyelerinin altında bir hayat sürenler.

• Mütevazı evlerde yaşarlar.
• Marka giymezler.
• İkinci el araba kullanırlar.

4. Tutumlu olanlar ve harcamalarını bütçe dahilinde yapanlar.

• Yıllık hane halkı gelirinin %20’siyle yatırım yaparlar.
• Ücretli yatırım tavsiyesi alırlar, piyasayı takip ederler ve fakat yine de kendi kararlarıyla yatırım yaparlar.
• En az 10 sene çalışmadan yaşayabilecek kadar biriktiriler.

Soru 2: Bir insanın “reel” serveti nasıl hesaplanır?

Reel Servet = Varlıklar - Borçlar

Varlıklar = Banka Hesaplarındaki Paralar + Ev(ler) + Araba(lar) + Hisse Senetleri

Borçlar = Mortgage + Bireysel Banka Kredileri + Kredi Kartları + Araba Kredisi + Özel Okul Ücreti

Soru 3: Bir insanın “beklenen” serveti ne olmalıdır?

Beklenen Servet = Yaş x Yıllık Gelir / 10

Örnek Verelim:

Yaş = 50

Yıllık Gelir = 200.000 TL

Beklenen Servet = 1.000.000 TL

Soru 4: Diyelim ki hesabınızı yaptınız ve “reel” servetiniz “beklenen” servetinizin aşağısında. O zaman aradaki farkı kapamak için neler yapmalısınız?

1. Tutumlu olun.

• Günümüz şartlarında çok zor olmakla birlikte imkansız değil.
• Her ne kadar çevremiz, izlediğimiz filmler ve reklamlar bizleri tasarruf eden değil ama tüketen bireyler olmaya sevkediyor olsa da.

2. Hisse senedi piyasasında olun.

• Milyonerler ayda ortalama 8 saatlerini ücretli yatırım tavsiyesi almaya, piyasa araştırması yapmaya ve yatırımlarını planlamaya harcarlar.
• Milyonerlerin %95’i hisse senedi sahibidir.
• Servetlerinin %20’si halka açık şirketlerin hisse senetlerinde bağlıdır.
• Çoğu günlük iniş çıkışları takip etmezler.
• Yatırımları uzun dönemlidir; %32’si 6 yıllık yatırımlardır.
• Piyasayı zamanlamazlar.

3. Harcamalarınızı bir bütçe dahilinde yapın.

• Aylık ve yıllık harcama bütçeleri yapın ve buna sadık kalın.
• Ailenizin yiyecek, giyecek, barınma gibi temel ihtiyaçlar için harcadığı miktarı her yıl kontrol edin.
• Kendinize günlük, aylık, yıllık hedefler koyun.
• Finansal geleceğinizi planlamak için vakit ayırın.

4. İkinci El Araç kullanın.

• Milyonerlerin çoğu sıfır araba almaz, hatta lüks araba bile almaz.
• Taksitle satın alma veya uzun süreli kiralama da yapmazlar.
• İkinci el aracı peşin satın alırlar çünkü mesela ABD’de lüks araçlar ilk üç senenin sonunda yaklaşık yarı fiyatına düşer.
• İnsanların çoğu yıllık kazançlarının %30’unu otomobillerine harcarken milyonerler sadece %1’ini ayırır.

Görüldüğü gibi milyoner olmanın temel şartları mütevazı yaşamak, tutumlu olmak, yatırımlarını dikkatli seçmek, harcamalarını kontrol etmek, ve ikinci el araç kullanmak olarak özetlenebilir. Zaten zengin olmanın püf noktası şudur: “Karşılayabileceğinden Fazlasını Değil Azını Harcamak”! Yani 100 kazanıyorsan 120 değil, 80 harcamak!

Hayat bir maratondur ve bu maratonda en hızlı koşanlar değil devamlı koşanlar kazanır. Tüm okuyucularımın milyoner ve hatta milyarder olmasını ve fakat parayı bulunca şirazeden çıkmamasını diliyorum.